میلگرد انتظار نوعی دیگر از میلگرد است که همانند میلگردهای رامکا، میلگرد ممان منفی و میلگرد ادکا اهمیت ویژه ای در آرماتور بندی دارد .میلگرد انتظار یا آرماتور انتظار به نام میلگرد ریشه نیز شناخته میشود.کار میلگرد انتظار به این صورت است که باعث انتقال بار از یک عضو بتنی به عضو مجاور میشود و به خاطر اهمیت بالایی که دارد در این مقاله سعی میکنیم تا به کاربرد ها و ویژگی های این مقطع فولادی بپردازیم.
برای آشنایی کامل با میلگرد انتظار تا انتهای این مقاله از آهن جم با ما همراه باشید.همچنین می توانید بهترین قیمت آهن را از آهن جم دریافت نموده و محصولات مورد نیاز خود را خریداری نمایید.
دسترسی سریع به محتوای مقاله
میلگرد انتظار یا اصطلاحاً آرماتور انتظار یکی از انواع خاص و پر کاربرد میلگرد هاست. که به منظور انتقال بار از یک عضو بتنی به عضو مجاور آن مورد استفاده قرار میگیرد .این میلگرد برای اتصال مکانیکی بین اجزای تشکیل دهنده بتن یا دال بتنی استفاده میشود .لازم به ذکر است که میگرد انتظار به دلیل ماهیت کاربردی آن به نام میلگرد ریشه نیز شناخته میشود. معمولاً یکی از دلایل استفاده از این میلگرد محدودیت در اجرای بتن ریزی است.
این میلگرد با اتصال دال ها به یکدیگر زمینه را برای ادامه بتن ریزی یا توسعه سازه فراهم می کند. اما نحوه اتصال به صورتی است که قسمتی از آن به عنوان پایه و ریشه در بطن باقی می ماند و قسمت دیگر یا سر آرماتور بیرون از بتن است .بتن ریزی باید در چند مرحله انجام شود و در برخی از موارد به دلیل ایجاد درز سرد در لایه های مختلف ممکن است سازه استحکام و دوام بالایی نداشته باشد.
معمولاً برای جلوگیری از خوردگی میلگرد ها میتوان از روکش اپوکسی یا فولاد ضد زنگ نیز استفاده کرد. میلگرد انتظار معمولاً از میلگردهای ساده فولادی با عیار ۲۵۰ ساخته میشود و طبیعتاً تغییرات قیمت میلگرد بر قیمت میلگرد انتظار نیز اثر گذار است.
| محل استفاده | نوع میلگرد انتظار | قطر (میلی‌متر) | طول مهاری (میلی‌متر) | فاصله‌گذاری (سانتی‌متر) | ویژگی‌ها |
|---|---|---|---|---|---|
| ستون‌ها | میلگرد آجدار A3 | ۱۲ - ۱۶ | ۴۰-۶۰ برابر قطر میلگرد | ۱۰ - ۲۰ | مقاومت بالا در برابر فشار و کشش، مناسب برای سازه‌های باربر |
| دیوارهای برشی | میلگرد آجدار A3 | ۱۲ - ۱۶ | ۴۰-۶۰ برابر قطر میلگرد | ۱۰ - ۲۰ | افزایش مقاومت در برابر نیروهای جانبی (زلزله) |
| سقف (دال بتنی) | میلگرد آجدار A2 | ۱۰ - ۱۴ | ۳۵-۵۵ برابر قطر میلگرد | ۱۰ - ۱۵ | تقویت کششی سقف، جلوگیری از ترک خوردگی در بتن |
| فونداسیون | میلگرد آجدار A3 | ۱۴ - ۲۰ | ۵۰-۷۰ برابر قطر میلگرد | ۱۰ - ۲۰ | تقویت پی و افزایش استحکام سازه در برابر بارهای وارده |
| اتصال ستون به سقف | میلگرد آجدار A2 | ۱۲ - ۱۶ | ۳۵-۵۵ برابر قطر میلگرد | ۱۰ - ۱۵ | بهبود پیوستگی و انتقال بار بین طبقات |
| دیوارهای حائل و باربر | میلگرد آجدار A2 | ۱۰ - ۱۶ | ۴۰-۶۰ برابر قطر میلگرد | ۱۰ - ۱۵ | تقویت دیوار در برابر فشار جانبی، استفاده در دیوارهای نگهدارنده |
| سازه‌های دریایی و مرطوب | میلگرد گالوانیزه یا اپوکسی‌پوش | ۱۲ - ۱۶ | ۵۰-۷۵ برابر قطر میلگرد | ۱۰ - ۲۰ | مقاومت بالا در برابر خوردگی و زنگ‌زدگی، مناسب برای محیط‌های خورنده |
| راه‌پله‌ها | میلگرد آجدار A2 | ۱۰ - ۱۴ | ۳۵-۵۵ برابر قطر میلگرد | ۱۰ - ۱۵ | تحمل نیروهای خمشی و تقویت پله‌ها |
| تیرها (شاه‌تیر) | میلگرد آجدار A3 | ۱۴ - ۱۸ | ۵۰-۷۰ برابر قطر میلگرد | ۱۰ - ۱۵ | افزایش استحکام خمشی و جلوگیری از تغییر شکل تیرها |
مشخصات میلگرد انتظار با توجه به محل استفاده ان متفاوت است .طول میلگرد انتظار ستون با انتظار راه پله متفاوت است .
طول خم میلگرد ریشه در ستون معمولاً در سایزهای ۱.۲۵تا ۱.۵ اینچ معادل ۳۲تا۳۸ میلی متر و طول ۱۸ اینچ معادل ۴۶۰ میلی متر تولید می شود. یعنی قسمت خم به اندازه ۳ تا ۴ سانتی متر و طول ادامه خم حدود ۰.۵ متر است .
این میلگردها به فاصله ۱۲ اینچی معادل ۳۰ سانتی متر از یکدیگر در بتن و سازه قرار می گیرد. این اعداد و موقعیت‌های مکانی بسته به هر سازه و نقشه عمرانی که مهندس سازه مشخص کرده است می‌تواند متفاوت باشد و نیاز به محاسبات مختص آن ساز ه را میباشد .
تعداد میلگرد مورد استفاده در محل تلاقی یا برخورد ستون با فونداسیون به نوع و میزان فشار وارد بر میگرد های توری بستگی دارد .برای جلوگیری از اکسید شدن یا زنگ زدگی میلگرد انتظار سطح آن را با کاور های ضد زنگ می پوشانند.
در ستون ها چندین میلگرد طولی استفاده میشود.تعداد این میلگرد ها به تعداد طبقات سازه،ابعاد ستون و شکل سطح مقع آن بستگی دارد.برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه مقاله تعداد میلگرد در هر ستون را مطالعه کنید.
گاهی اوقات سازه های بتنی حجم زیادی دارند یا در بتن ریزی محدودیت اجرایی وجود دارد .دراین شرایط هر عضو سازه بتنی را به صورت مجزا قالب بندی و بتن ریزی میکند. مشکل ایجاد شده در بتن ریزی چند مرحله ای این است که امکان ایجاد درز سرد بین لایه های مختلف وجود دارد.
در نتیجه ممکن است سازه از استحکام بتنی موردنظر برخوردار نباشد. که این مشکل با وصل کردن لایه های مجاور به یکدیگر با استفاده از میلگرد انتظار حل خواهد شد. بتن و میلگرد هر کدام ویژگی‌های خاص خود را دارند که استفاده از هر دوی آنها مقاومت سازه را به مقدار زیادی افزایش میدهد .
بتن ساختاری محکم شکننده و غیر قابل انعطاف دارد ولی میلگرد منعطف است و خاصیت خم شدن دارد. که این خاصیت باعث می شود بتن نیز در برابر تنش های فشاری مقاومت کند .اینجاست که ویژگی میلگرد انتظار حیاتی می شود.
البته نحوه اجرای میلگرد انتظار و خم میلگرد انتظار نیز بسیار مهم است. میلگرد انتظار در اتصال بین اعضای مختلف بتنی و لایه های مختلف یک سازه مورد استفاده قرار میگیرد و وظیفه انتقال بار از طریق اتصالات را دارد .از کاربردهای این نوع آرماتور می توان به موارد زیر اشاره کرد.
از بین موارد بالا میلگرد انتظار اغلب برای اتصال ستون بتنی به فونداسیون استفاده می شود. میلگردهای انتظار مورد استفاده در این حالت به عنوان میلگرد ریشه ستون نیز شناخته میشود. آرماتور انتظار در روسازی و کف سازی نیز کاربرد گسترده ای دارد .در بخش های بعدی به معرفی برخی از مهمترین کاربردهای این آرماتور ها و الزامات اجرایی آنها می پردازیم.
چیزی که باعث شده میلگرد انتظار یا ریشه به عنوان مقاطع پر اهمیت و پرمصرف جلب توجه کنند اثرگذاری آنها در افزایش مقاومت پی سازه است. فونداسیون به طور کلی معادل کلمه انگلیسی fondationمی باشد و به معنای پی و شالوده است. فونداسیون پایین ترین بخش سازه است و قرار است تمام وزن سازه را تحمل کند و وظیفه انتقال و توزیع بارهای اعمال شده از طرف بخش های بالایی نظیر ستون و دیوار را برعهده دارد .
در طراحی فونداسیون و شناژ آرماتور های انتظار به عنوان یکی از اتصالات مهم و کاربردی از پارامترهای موثر در تحلیل نیرو و گشتاور های اعمال شده بر سازه در نظر گرفته میشود .در فوندا سیون وظیفه انتقال نیرو های فشاری و کششی بر عهده این آرماتورهای انتظار است .
در فونداسیون باسکولی نیز از آرماتور انتظار استفاده می شود. آرماتور انتظار برای تقویت اتصال بین ستون یا دیواره های موجود بر روی پی های باسکولی مورد استفاده قرار می گیرد. در این حالت میلگردهای انتظار پیش از بتن ریزی در محل مناسب جانمایی شده و سپس به آرماتور طولی ستون یا دیوار وصل می شوند.به گفته themetalstore:
Rebar has visible indentations on its surface. These help the reinforcing bar to bind mechanically with the concrete when casted, thus reducing the risk of slippage. Alternatively, the rebar can be locked around the concrete and other steel sections by being bent and hooked at the ends.
میلگرد بر روی سطح خود فرورفتگی های قابل مشاهده ای دارد. اینها به میله تقویت کننده کمک می کنند تا هنگام ریخته گری به طور مکانیکی با بتن بچسبد و در نتیجه خطر لغزش را کاهش دهد. همچنین، میلگرد را می توان با خم شدن و قلاب شدن در انتها در اطراف بخش های بتنی و سایر بخش های فولادی قفل کرد.
در محاسبه میلگرد انتظار ستون باید مواردی همچون قطر میلگرد ،طول مهاری و نوع بارگذاری را با توجه به شرایط سازه در نظر گرفت .
قطر میلگرد انتظار ستون باید مشابه میلگرد های اصلی ستون باشد .معمولا میلگرد های با قطر ۱۲و۱۴و ۱۶ استفاده میشود. تعداد میلگرد ها هم باید اندازه تعداد میلگرد های اصلی باشد تا بعدا پیوستگی و مقاوت لازم ایجاد گردد.
طول مهاری میلگرد انتظار ستون هم باید به اندازه ۵۰ برابر قطر آن به میلی متر باشد .مثلا طول میلگرد انتظار سایز ۱۶ حداقل باید ۸۰ سانتی متر باشد .
در آرماتور بندی فونداسیون باید میلگرد انتطار راه پله اجرا شود.ریشه آرماتور های پله باید در فونداسیون قرار گیرد و محکم شود .میلگرد انتظار راه پله در فونداسیون باید در فونداسیون اجرا گردد و نقش آن انتقال جزئی بار از یک دال و به دال مجاور میباشد. این میلگرد ریشه موجب میشود انبساط و انقباض دال بتنی در امتداد محور میلگرد آسان تر باشد .در واقع میلگرد انتظار راه پله را به فونداسیون متصل میکند. به همین خاطر در طراحی راه پله ساختمان و اجرای آن استفاده از میلگرد انتظار ضروری است.
میلگرد انتظار راه پله در فونداسیون نقش مهمی برای انتقال بار و ایجاد یکپارچگی دارد.این میلگرد ها اتصال محکم و مطمئن راه پله به فونداسیون را ایجاد می‌کنند.
قطر میلگرد انتظار راه پله در فونداسیون معمولا ۱۲ تا ۱۴ میلی متر و طول میلگرد انتظار راه پله در فونداسیون حدود ۴۰ تا ۵۰ برابر قطر آن است و بین ۵۰ تا ۸۰ سانتی متر میباشد .
پیشنهاد مشاهده : قیمت آرماتور بندی
می توان گفت مهمترین وظایفی که میلگرد انتظار در ستون ها انجام می دهد اتصال ستون به فونداسیون است .در واقع به همین دلیل است که به این نوع میلگرد، میگرد ریشه گفته می شود. فرض کنید که قرار است یک ساختمان چند طبقه و حجیم بسازیم و برای ساختمان به اجرای چند ستون نیاز داریم .
در چنین شرایطی هربار که می خواهیم بتن ریزی برای ستون انجام دهیم لایه سردی در هر مرحله شکل میگیرد که باعث ترک خوردگی بتن و کاهش استحکام سازه میشود. در این حالات باید از میلگرد ریشه یا همان انتظار کمک بگیریم .در واقع وظیفه اصلی این محصول بهبود مقاومت بتن است. در اصل این محصولات در اتصالات عرضی در بین دو بخش بتنی قرار دارند و برای انتقال بار بین دال های جداگانه ،کاهش شکست بتن و بهبود عملکرد استفاده می شود.
میلگرد انتظار ستون جهت تقویت استحکام ستون کاربرد دارد،این میلگرد به چندیت صورت در ستون قرار میگرد.اولین حالا آن به صورت آرماتور مرکزی و اصلی در امتداد ستون استفاده میشود. در حالت دوم در نقش آرماتور انتقالی و برای انتقال بار های افقی استفاده میشود.نحوه قرارگیری آن در انتها یا در صورت ستون به صورت افقی است.
میلگرد انتطار ستون از شکستگی،انحنا و آسیب به ستون جلوگیری میکند. اندازه میلگرد انتطار ستون به به نحوه جای گیری آن و ارتفاع ستون بستگی دارد.به طور معمول باید آرماتور انتطار در کل ستون امتداد داشته باشد. اگر آرماتور انتظار از نوع مرکزی و اصلی است اندازه میلگرد انتظار ستون باید برابر با ارتفاع ستون کمی بیشتر باشد.
اگر از نوع آرماتور افقی است طول و اندازه آن به ابعاد ستون بستگی دارد اما معمولا از ارتفاع ستون کمتر است .
ابعاد میلگرد انتطار ستون به این صورت است که سایز میلگرد معمولا ۱.۲۵ تا ۱.۵ اینچ است یعنی حدود ۲۸ تا ۳۸ و طول آن حدود ۱۸ اینچ است یعنی حدود ۴۶۰ میلی متر و در بین بتن باید با دیگر میلگرد ها فاصله ۱۲ اینچ یعنی حدود ۳۰۰ میلی متر را داشته باشد.
طول میلگرد انتطار ستون باید به اندازه ای باشد که بتوان وصله آرماتور را انجام داد .معمولا حداقل طول میلگرد انتظار ستون حدود ۳۰ سانتی متر و حداکثر آن ۱ تا ۱.۵ متر میباشد .
طول خم ریشه ستون در فونداسیون به عوامل مختلفی وابسته است .ابعاد و نوع ستون ،میزان بار وارده به آن و کیفیت مصالح استفاده شده در طول خم ریشه ستون در فونداسیون موثر است .علاوه بر آن طول خم باید طبق نقشه سازه و محاسبات عمران تعیین شود .
معمولا طول خم ریشه ستون در فونداسیون ۱۲ تا ۱۵ برابر قطر میلگرد در نظر گرفته میشود. مثلا برای میلگرد سایز ۱۶ طول خم میلگرد ریشه ستون در فونداسیون ۲۴۰ میلی متر یا به عبارتی ۲۴ سانتی متر در نظر گرفته میشود.
در ستون ها و تیر های بتنی از میلگرد رامکا یا پاشنه بتن برای افزایش مقاومت و راستا نگه داشتن ستون اسفاده میشود.برای آشنایی بیشتر با میلگرد رامکا مقاله زیر را مطالعه کنید.
ابتدا باید بدانیم که پیاده سازی این محصول همزمان با پی ساختمان و آرماتور بندی ستون ها باید انجام شود .این نوع آرماتور در اتصالات عرضی فونداسیون ها قرار می گیرد . مقداری از این میلگردها در یکی از صفحات بتنی قرار دارد و مابقی آن ها باید به دال بتنی بچسبد. میلگرد انتظار در عمق میانی دال و به موازات خط مرکزی بتن قرار میگیرد اجرای این نوع میلگرد به دو روش صورت میگیرد .
در روش اول میلگرد انتظار را از همان مراحل ابتدایی ساخت و ساز در فونداسیون ساختمان قرار می دهند نکته قابل توجه در رابطه با این روش مقرون به صرفه بودن و عدم نیاز به استفاده از هرگونه مواد شیمیایی است.
در روش دوم که مستلزم صرف هزینه های زیاد است سوراخ هایی را درون بتن ایجاد می کنند و میلگرد ها را با استفاده از مواد شیمیایی وخمیر های مخصوص درون آن می کارند و محکم می کند در روش دوم باید دقت کنید که برای اجرای میلگرد انتظار باید محلی را بین موقعیت قرارگیری خاموت و میلگرد ها انتخاب کنید .یکی از نکاتی که در کاشت می گردد تا باید به آن دقت داشته باشیم عمق سوراخ است.
اگر اندازه ای عمق سوراخ کم باشد بین آرماتور و بطن اتصال مناسبی برقرار نمی شود این در حالی است که اگر عمق سوراخ هم زیاد باشد اتصال بین بتن و آرماتور به خوبی برقرار نمی شود.
میلگرد انتظار سقف برای اتصال و پیوستگی بهتر دیوار یا ستون ها به سقف به کار می‌رود.این میلگرد از کف طبقه پایین با سمت بالا ادامه پیدا میکند و در مرحله بتن ریزی سقف استفاده میشود.
میلگرد انتظار سقف با سایز و طول استاندارد در آرماتور بندی سقف قرار میگیرد و قسمت پایینی آن خم میشود .قسمت بالایی آن در آرماتور بندی ستون یا دیوار بالای سقف قرار میگیرد و به این چهت یکپارچگی و اتصال قوی را بین سقف و دیوار ها و ستون ها برقرار میکند. انتخاب سایز و فاصله گذاری مناسب میلگرد انتظار سقف باید طبق نقشه های مهندسی و محاسبات انجام شود.
چسب یا خمیر لازم جهت کاشت میلگرد های انتظار
برای کاشت میلگرد های انتظار در بتن از چسب یا خمیری استفاده می شود که بر پایه اپوکسی است .از ویژگی‌های این خمیر میتوان به قابلیت چسبندگی بسیار بالا مقاومت کششی و خمشی مناسب و امکان مصرف ساده آن اشاره کرد .برای آشنایی بیشتر با این ماده مقاله چسب کاشت میلگرد چیست؟ را مطالعه کنید.برای اینکه بدانیم چه میزان چسب یا خمیر را برای کاشت میلگرد های انتظار لازم داریم باید پارامترهایی مانند تعداد میلگرد هایی که میخواهیم کاشته شود عمق و قطرحفره‌ها و همچنین قطر میلگرد ها را در مقیاس اینچ به دست آوریم.
از نظر جنس میلگردهای انتظار باید دارای جنسی باشند که در برابر خوردگی و زنگ زدگی مقاوم باشد با توجه به اینکه میلگرد انتظار در چه شرایط و محیطی مورد استفاده قرار می گیرد میلگردهای ریشه از نظر جنس به دو دسته تقسیم می شود :
از میان دو نوع میلگرد نام برده میلگرد با روکش اپوکسی به لحاظ پوشش محافظ از دوام بسیار بالاتری برخوردار است
همانطور که می‌دانیم میلگرد انتظار در ساختمان سازی و برای ایجاد استحکام بیشتر در سازه مصرف و کاربرد زیادی دارد .میلگرد مصرفی در هر متر مربع هم به شرایط سازه بستگی دارد.از این رو میخواهیم در ادامه بخوانیم که دقیقا در ساختمان سازی استفاده از میلگرد انتظار چه مزایایی را به دنبال دارد.
میلگردهای انتظار همانگونه که مزایا و کاربردهای فراوانی را در ساختمان و ایجاد استحکام در سازه دارند معایبی را هم می توانند داشته باشند .
آهن جم-www.ahanjam.com
سوالات متداول
۱- میلگرد انتظار چیست؟
به منظور انتقال بار از یک عضو بتنی به عضو مجاور آن مورد استفاده قرار میگیرد .این میلگرد برای اتصال مکانیکی بین اجزای تشکیل دهنده بتن یا دال بتنی استفاده میشود .لازم به ذکر است که میگرد انتظار به دلیل ماهیت کاربردی آن به نام میلگرد ریشه نیز شناخته میشود.
۲- حداقل طول میلگرد انتظار ستون چقدر است ؟
طول میلگرد انتطار ستون باید به اندازه ای باشد که بتوان وصله آرماتور را انجام داد .معمولا حداقل طول میلگرد انتظار ستون حدود ۳۰ سانتی متر و حداکثر آن ۱ تا ۱.۵ متر میباشد .
۳- اندازه میلگرد انتظار راه پله در فونداسیون چقدر است ؟
قطر میلگرد انتظار راه پله در فونداسیون معمولا ۱۲ تا ۱۴ میلی متر و طول میلگرد انتظار راه پله در فونداسیون حدود ۴۰ تا ۵۰ برابر قطر آن است و بین ۵۰ تا ۸۰ سانتی متر میباشد .
۴-طول خم ریشه ستون در فونداسیون چگونه تعیین میشود ؟
معمولا طول خم ریشه ستون در فونداسیون ۱۲ تا ۱۵ برابر قطر میلگرد در نظر گرفته میشود. مثلا برای میلگرد سایز ۱۶ طول خم میلگرد ریشه ستون در فونداسیون ۲۴۰ میلی متر یا به عبارتی ۲۴ سانتی متر در نظر گرفته میشود.
نظرات
سوال یا نظر شما
شما میتوانید نظر یا سوال خود را برای کامنت کنید.
