زمین لرزه یکی از مخرب ترین نیروهایی است که از مرکز زمین ایجاد می شود. وقوع زمین لرزه میتواند ساختمان ها را تخریب و خسارات مالی و جانی زیادی را به وجود آورد. هر سال به طور متوسط زمین لرزه های زیادی رخ می دهند که هرکدام باعث فرونشست یا ایجاد ترکهایی در سازه ها می شوند. اما در صورتی که شدت زمین لرزه ها زیاد شود خسارات نیز افزایش پیدا می کند.
در ساخت سازه های قدیمی از تیر چوبی و خشت و گل استفاده می شد. اما سازه های امروزی با استفاده از مصالح مقاوم تر و متنوع تری ساخته میشود.با توجه به اینکه جمعیت افزایش پیدا کرده و نیاز است که از زمین استفاده بیشتری برای ایجاد خانه شود ،ساخت آپارتمان ها و برج ها رایج شده است.
برای ساخت سازه ها مرتفع باید از مصالح ساختمانی مقاوم استفاده شود. از جمله مصالحی که امروزه بسیار در سازه ها و ساخت اسکلت سازه ها مورد استفاده قرار می گیرند انواع آهن آلات و بتن می باشد .به همین علت قیمت آهن آلات یکی از موارد مهم در هزینه های ساخت اسکلت یک سازه میباشد.
مهاربند ساختمان در نقاط مختلف ساختمان استفاده می شود تا نیرو ها و فشارهای ناشی از زلزله و باد را کنترل و به سمت ستون ها فونداسیون و سپس به زمین منتقل کند .و از تخریب سازه ،ریزش دیوار ها و سایر آسیبها جلوگیری کند.امروزه از مصالحی بنام وال مش در ساخت دیوار استفاده میشود تا استحکام ان را افزایش دهد. در ادامه این مقاله درباره مهاربند ساختمان و کاربردهای آن صحبت می کنیم.
دسترسی سریع به محتوای مقاله
مهاربند ساختمان مجموعهای از المان ها و مقاطع فولادی است که در یک سازه در دیوارها و بین ستون ها اجرا می شود. تا ساختمان را در برابر نیروها و فشارهایی که از طریق باد یا زلزله وارد میشود محافظت کند .مهاربند ساختمان انواع متفاوتی دارد .مهاربند مقاطع فولادی است که در قاب ساختمان های اسکلت فلزی و گاه ساختمانهای اسکلت بتنی اجرا می شود و در نهایت اشکال K,V,و X را به خود میگیرد .
معمولاً پایداری ساختمان به طور کامل یا جزئی توسط بتن مسلح تامین میشود. اما مهاربند در نقاط مختلف ساختمان موجب امنیت و استحکام بیشتر سازه میشود .اجرای سریع مهاربند ساختمان نسبت به دیوار برشی باعث افزایش محبوبیت آن شده است.
البته باید ذکر کنیم که اجرای ناصحیح مهاربند علاوه بر اینکه باعث استحکام نمی شود موجب ناپایداری و پیچش در سازه خواهد شد. قاب مهاربند به شکل خرپای قائمی است که برای ایجاد مقاومت در اکثر ساختمان ها مورد استفاده قرار می گیرد.
دیوار برشی هم یکی از مهم ترین قسمت ها در ساخت یک ساختمان است که میزان مقاومت و استجکام آن امری حیاتی میباشد .برای آشنایی بیشتر با دیوار برشی و نحوه اجرای آن دو مقاله زیر را مطالعه کنید.
دیوار برشی چیست ؟ ______ نحوه قالب بندی دیوار برشی
مهاربند ساختمان در برابر نیروهای افقی جهت تثبیت سازه دو نوع سیستم دارد که در ادامه نام برده ایم .
بادبند عمودی :در سیستم مهاربند عمودی بین ستون ها یک صفحه عمودی قرار میگیرد. بیشتر ساختمان های قاب دار برای مقاومت در برابر پیچش در مورد یک محور عمودی به یک مهاربند عمودی نیاز دارند.
بادبند افقی :مهاربند در هر ترازی از کف یک مسیر برای انتقال بار نیروهای افقی به صفحه های عمودی ایجاد می کند .کف هر طبقه به مهاربند افقی نیاز دارد.
قاب های مهاربندی شده ساختمان به طور کلی به دو دسته زیر تقسیم می شوند.
قاب مهاربندی شده هم محور
قاب مهاربندی شده برون محور
عملکرد این قاب به این صورت است که محور های خنثی در هر گره از یک نقطه مشترک با هم تلاقی می کنند. حالت برون محوری در این قاب ها به چشم می خورد. اما از آنجایی که ناچیز است چشم پوشی می شود.
قاب مهاربندی شده هم محور اتصالات سادهای دارد. سرعت اجرای آن بالاست و سختی نسبتاً خوبی در برابر بارهای جانبی دارد. در کنار مزایا یکی از معایب قاب مهاربندی شده هم محور نامناسب بودن اجرای آن در مناطق زلزله خیز می باشد. اعضای فشاری مانند ستون ها توانایی تحمل بارهای تناوبی زلزله را ندارند و مقاومت خود را به راحتی از دست می دهند .
پیشنهاد مطالعه : هزینه اسکلت بتنی ۱۴۰۲
سیستم های مهاربندی هم محور شامل موارد زیر هستند:
مهاربند ضربدری: در مهاربند ساختمان ضربدری یا همکار بند همگرا دو عضو مهاربند به صورت قطری زوایای متقابل یک دهانه را به یکدیگر متصل می کنند.
مهاربند قطری و منفرد :این مهاربند به شکل خرپا یی است که فقط یک قطر داخل چشمه آن وجود دارد و میتواند در برابر تنش ها از خود مقاومت نشان دهد.این مهاربند کاملا شبیه مهاربند ضربدری میباشد با این تفاوت که فقط یکی از اعضای آنرا در قطر دارد.برای کسب اطلاعات بیشتر مقاله خرپا چیست را مطالعه کنید.
مهاربند Vشکل هم محور و خارج محور :در این مهاربند دو عضو آن بر روی یک گره در رو یا زیر تیر با یکدیگر متقارن هستند. بادبندهای Vشکل در مقایسه با بادبند های ۸ امکان ایجاد بازشو های بزرگتری را برای تعبیه پنجره فراهم می آورند. از نظر سازه ای نیز مسیر انتقال نیرو بیشتر می شود و تغییر مکان های قاب افزایش می یابد.
مهاربند K شکل :در مهاربند ساختمان K شکل در یک طرف ستون یک جفت مهاربند قرار گرفته است که در نقطه ای بر روی ستون مقابل یکدیگر را قطع میکنند.
مهاربند ساختمان خارج محور سیستم جدیدی است که استفاده از آن روز به روز افزایش می یابد .اما به علت دانش اندک در زمینه طراحی و اجرای آن بسیاری از مهندسان فعلاً با این سیستم آشنایی کامل ندارند و استفاده از آن رایج نشده است.
مهاربند ساختمان برای مقاوم سازی ساختمان مورد استفاده قرار میگیرد. از دلایلی که استفاده از مهاربند را توجیه می کند زلزله ، باد و طوفان های شدید می باشد. زلزله از حوادث و بلایای طبیعی است که هنوز نمیتوان به طور دقیق زمان آن را پیش بینی کرد. به همین دلیل برای مقابله با این رخداد و خسارتهای زیادی که وارد می کند بهتر است که سازه ها ایمن باشند.
زلزله حرکت صفحات زمان زمین در کنار یکدیگر می باشد که باعث انتقال انرژی به ساختمان ها و سازه های مرتفع میشود. این انرژی حالت رفت و برگشتی دارد که موجب تخریب بیشتر ساختمان ها میشود. مهاربند ساختمان یا سایر روش ها برای مقاوم سازی ساختمان در برابر زلزله مثلاً نبشی کشی ساختمان توصیه میشود تا از تخریب بیشتر ساختمان ها جلوگیری شود.
مورد بعدی که میتواند در تخریب سازه های مرتفع نقش داشته باشد باد و طوفان است .هرچه ارتفاع سازه بیشتر شود شدت وزش باد افزایش می یابد. مهاربند که به آن بادبند هم گفته میشود از بهترین روش ها برای مقاوم سازی ساختمان در برابر باد های شدید می باشد .
پیشنهاد مطالعه : قیمت نبشی کشی ساختمان
استفاده از مهاربند ساختمان با گذشته زمان و افزایش جمعیت و افزایش ساختمان ها رایج تر می شود. به خاطر گسترش شهرنشینی و افزایش جمعیت نیاز است ساختمان های مرتفع و آپارتمان ها گسترش پیدا کند. از طرف این سازه ها نیاز به ایمنی و مقاومت بالایی دارند تا در برابر زلزله طوفان و سایر نیروهای وارده مقاوم باشند.
در هر آپارتمان جمعیت زیاد و تعدادی از خانواده زندگی میکنند که باید جان و سلامت آنها حفظ شود. بنابراین نیاز است که ساختمان ها تا بیشترین حد ممکن مقاوم باشند. مصالحی که در ساخت و ساز های امروزی استفاده می شود بسیار مورد بررسی قرار می گیرند تا نهایت مقاومت را در سازه ایجاد کنند. نمونه از انواع مقاطع فولادی همچون میلگرد تیرآهن و غیره در ساخت اسکلت سازه ها استفاده می شود و به همین دلیل قیمت میلگرد و قیمت تیرآهن در هزینه اسکلت سازه تاثیرگذارند.
با استفاده از این مصالح مقاوم و انجام تمام نکات و قوانین و مقررات ساختمان سازی می توان سازه ها را طوری ساخت که در برابر نیروهای وارده آسیب نبیند یا آسیب ها جزئی باشد و خسارتهای جانی کمتر شود.
هر آسیب و خرابی در ساختمان نخاله و ضایعات زیادی ایجاد میکند که باید به صروت اصولی جمع آوری شوند.برای کسب اطلاعات بیشتر مقاله نخاله چیست را مشاهده کنید.
پیشنهاد مطالعه : قیمت آهن کشی نما
سخن پایانی
با توجه به اینکه ایران در منطقه زلزله خیز می باشد و در برخی از مناطق کشور شاهد وزش باد و طوفان های شدید هستیم بهتر است که در همه سازه ها از روش های مقاوم سازی ساختمان استفاده شود. از روش های مقاوم سازی ساختمان نبشی کشی دیوارها و تیغه ها ، ایجاد مهاربند و دیوار برشی میباشد .مهاربند، انواع آن و کاربردهای آن را در این مقاله مورد بررسی قرار دادیم و امیدواری با اجرای مهاربند در سازه ها از خسارات جانی و مالی که در زلزله رخ میدهد بتوان جلوگیری کرد.
آهن جم عرضه کننده انواع آهن آلات میباشد و قیمت روزانه محصولات همچون قیمت نبشی ،قیمت خاموت و ….را در سایت فروشگاه آهن جم به آدرس ahanjam.com اعلام مینماید
سوالات متداول
مهاربند یک سازه فولادی است که در بین دیوار ها و ستون ها اجرا میشود و در برابر نیروهای باد یا زلزله از ریزش دیوار ها و آسیب به سازه جلوگیری میکند.مهار بند نوعی نگهدارنده یا والپست است.
مهار بند در دو حالت افقی و عمودی بسته به محل استفاده اجرا میشود. و به شکل های ضربدری، v شکل هم محور و خارج محور، k شکل و منفرد ساخته میشود.
انواع پروفیل های فولادی برای ساخت مهار بند مناسبند اما عمدتا از نبشی،ناودانی یا قوطی آهن استفاده میشود.
همانطور که از نام این سازه مشخص است وظیفه مهار نیروهای وارده به ساختمان را دارد.البته مهار بند غیر اصولی خود میتواند خطر ساز باشد.
نظرات
سوال یا نظر شما
شما میتوانید نظر یا سوال خود را برای کامنت کنید.
