×
آهن جم
0
ورود و عضویت

ساختمان سازی|مراحل ساخت ساختمان+جزئیات و نکات طلایی

زمان مطالعه : 15 دقیقه
ساختمان سازی

ساختمان سازی و مراحل آن و ترتیب آنها یکی از موضوع های است که برای بسیاری از افراد سوال است .مراحل ساخت ساختمان بسیار پیچیده و دشوار می باشد .همه مراحل باید طبق قوانین و ضوابط نظام مهندسی پیش روند .همه مراحل باید به صورت اصولی و به ترتیب انجام شوند تا مشکلی به وجود نیاید .با توجه به هزینه های زیاد ساختمان سازی و قیمت بالای مصالح همچون قیمت آهن ایجاد هر مشکلی در ساخت و ساز ساختمان موجب ضرر مالی میشود.ما قصد داریم در این مقاله به شرح مراحل ساخت ساختمان از صفر تا ۱۰۰ آن بپردازیم .دعوت می کنم در ادامه مقاله همراه ما باشید .

ساختمان سازی مراحل زیادی دارد و بسته به حجم یک سازه میتواند زمان زیادی طول بکشد.معمولا ساخت و ساز یک ساختمان چند طبقه بیش از یکسال زمان نیاز دارد .البته زمان ساخت به تامین بودجه پروژه و حجم سازه بستگی دارد.به طور کلی مراحل ساخت ساختمان به سه بخش زیر تقسیم میشود.

  • اقدامات قبل از ساخت
  • اقدامات حین اجرای ساختمان
  • اقدامات پایان کار

مراحل ساخت ساختمان

در ساخت و ساز ساختمان باید مراحل هر بخش به ترتیب انجام شوند.اولین مرحله برای شروع ساخت انجام اقدامات قبل از ساخت میباشد. بهتر است هر سازنده ای یک چک لیست مراحل ساختمان سازی داشته باشد تا کلیه مراحل و اقدامات را به درستی و با نظم اجرا کند.به گفته فرادرس :

فهرست بازبینی یا چک لیست طراحی سازه ساختمان، جدولی شامل مجموعه اقدامات ضروری در حین ساخت سازه است. این چک، به منظور کنترل، بازرسی و بازبینی الزامات طراحی و اجرایی مورد نیاز در ساخت سازه‌های فولادی و بتن آرمه مورد استفاده قرار می‌گیرد.

مراحل ساخت ساختمان

اقدامات قبل از ساخت

  1. تعیین ملک : اولین قدم ساختمان سازی تعیین و تملک زمین می باشد به این معنی که مل مورد نظر و حد و حدود آن  مشخص گردد .
  2. برآورد بودجه : در مرحله برآورد بودجه باید برآورد شود که مقدار هزینه ای که صرف ساختمان می شود چقدر است ؟ اگر بودجه کافی برای ساخت ساختمان داشته باشید پیشروی مراحل ساخت ساختمان روند سریع تری دارد .هم اینکه از مصالح با کیفیت تری می توانید استفاده کنید که همین باعث بالا رفتن کیفیت ساختمان و ارزش نهایی آن می شود .باید قبل از شروع، هزینه های ساخت مثل هزینه فونداسیون ،هزینه اسکلت بتنی یا هزینه اسکلت فلزی را برآورد کنید .
  3. تهیه نقشه ساختمان : برای اینکه مجوز یا پروانه ساخت را از شهرداری دریافت کنید نوبت به نقشه کشی ساختمان می رسد که می توان گفت یکی از مهم ترین و حساس ترین مراحل ساخت ،تهیه و طراحی نقشه ساختمان است .طراحی نقشه باید طبق قوانین و مقرارت ساختمانی و مجوز شهرداری انجام شود و توسط مهندس ناظر تایید گردد و سپس به مرحله اجرای قانونی برسد .در نقشه ساختمان باید تمام جزیات مثل :نقشه معماری ،نقشه سازه ،پلان تاسیسات ،نماها ،بخش های حساس (طراحی راه پله ساختمان مسکونی ،حمام ،رمپ ،پلان دکوراسیون )درج شود .
  4. دریافت پروانه ساخت : قبل از شروع ساختمان سازی باید مجوز ساخت را از شهرداری دریافت کنید که به آن پروانه ساخت هم گفته می شود .در پروانه ساخت اطلاعاتی مثل نام مالک ،نوع اسکلت بتنی یا فولادی و تعداد طبقات درج شده است .اگر برای ساخت پروانه گرفته نشود ممکن است پروژه به حالت تعلیق در بیاید و باید جریمه سنگینی به شهرداری پرداخت شود .برای اطلاعات بیشتر در مورد پروانه ساخت به مقاله پروانه ساخت و مراحل اخذ آن مراجعه کنید .
  5. انتخاب نوع اسکلت : یکی دیگر از اقداماتی که قبل از ساخت ساختمان باید مشخص گردد نوع اسکلت ساختمان (فلزی ،بتنی )است .اسکلت فلزی و بتنی صفر تا ۱۰۰ مراحل ساختشان به یکدیگر شباهت دارند .تنها از نظر موارد فنی و هزینه ها با هم تفاوت هایی دارند .
  6. دریافت مجوزهای لازم : اگر ساخت ساختمان در زمینی انجام می شود که در آن ساختمان کلنگی وجود دارد باید ابتدا مجوز تخریب آن سازه قدیمی گرفته شود .مدارک مورد نیاز برای تخریب سازه قدیمی عبارت اند از :

اصل و کپی سند ملک_ سند رسمی دفتر خانه_ قبوض سازه قدیمی (آب ،برق ،گاز ) _ اگر ملک قدیمی وقفی باشد  باید از سازمان اوقاف ، نامه جهت تخریب  دریافت کنید .

مجوز ساخت و نوسازی

تمام عوارض شهرداری در سال های گذشته و جاری را پرداخت کنید تا ضمینه پرونده شود .

کارت شناسایی مالک یا مالکین

اصل وکالت نامه مالک یا مالکین به سازنده

در شهرهای بزرگ این مدارک به دفتر خدمات الکترونیک تحویل داده می شود تا مجوز تخریب ساختمان صادر شود ولی در شهر های کوچک نیاز به مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک نیست ،مستقیماً می توانید مدارک رابه شهرداری تحویل دهید تا مجوز تخریب را دریافت کنید .

  • سایر مجوز ها و بیمه ها : بیمه از مهم ترین اقدامات قبل از شروع ساختمان سازی می باشد .باید قبل از اینکه ساخت وساز شروع شود ساختمان ،کارفرمایان ،کارگران بیمه شوند .تا در صورت خسارت دیدن سازه ،وقوع حادثه  و آسیب دیدن افراد بیمه هزینه ها پرداخت کند .
  • انتخاب شرکت سازنده : اگر شما سازنده هستید که باید خودتان تمام مراحل را انجام دهید اما در صورتی که برای ساخت مشارکت می کنید یا به شرکت ساختمانی واگذار می کنید باید در این مرحله شرکت معتبر و حرفه ای را انتخاب کنید و قراردادهای لازم را تنظیم کنید .شرکت ساختمانی می تواند درتعیین بودجه و تهیه نقشه شما را راهنمایی کند .بعد از تعیین بودجه و تهیه نقشه انتخاب نوع پیمانکار از عوامل مهم ساخت و ساز می باشد .
ساخت و ساز ساختمان
  • آماده سازی زمین : اگر زمینی که برای ساخت ساختمان در نظر گرفته شده درخت ،علف های هرز و مانعی در آن وجود دارد باید حتماً زمین را از وجود هر گونه مانعی پاکسازی کرد.و برای شروع ساخت و شناژ آماده شود .در صورتی که محل احداث ساختمان ما یک خانه قدیمی باشد باید ابتدا ساخت تخریب گردد که نیاز به مجوز تخریب دارد .

بعد از اینکه مجوز لازم برای تخریب سازه ی قدیمی را دریافت کردید .قبل از اینکه عملیات تخریب شروع شود باید اقداماتی را انجام دهید که هریک این اقدامات شامل این موارد می شوند :

  • آب ،برق ،گاز سازه ی قدیمی به طور کامل قطع شوند .
  • محل جمع آوری نخاله ها و پسماند های سازه تعیین کنید .
  • ساختمان و کارگران بیمه شوند .
  • اطراف محوطه سازه حصار کشیده شود .
  • از پیاده رو ها و معابر عمومی ساختمان در حال تخریب حفاظت شود .
  • تابلو مشخصات ساختمان که شامل (نام کارفرما ،تعداد طبقات ،زیرزمین ،تعداد طبقات روی زمین ،سازنده ،پلاک ثبتی ،تاریخ شروع ،تاریخ اتمام و …)در محل تخریب ساختمان نصب شود .
  • نصب علائم هشداردهنده
  • بررسی دسترسی ماشین آلات به محل تخریب
  • مشخص کردن روش تخریب و تهیه وسایل مورد نیاز برای تخریب سازه
  • کنترل و بررسی پایداری ملک مجاور به ویژه اگر دیوار مشترکی با ملک در حال تخریب دارد .

پیشنهاد مطالعه : دیوار پیش ساخته

مراحل صفر تا صد ساخت ساختمان

ساخت ساختمان روندی سخت و دشوار می باشد .برای ساخت ساختمان اقداماتی باید قبل ساخت انجام شود که در قسمت قبل هریک را شرح دادیم حال نوبت به مراحل ساخت ساختمان می رسد .در ادامه همراه ما باشید تا چک لیست مراحل ساخت ساختمان را  به صورت مجزا شرح دهیم .

تخریب سازه قدیمی

اگر زمینی که قصد ساخت ساختمان در آن را دارید زمین بایری می باشد باید آن را خالی از هرگونه مانع (درخت وعلف هرز )کرد تا آماده ساخت شود .اما اگر زمینی که شما قصد ساخت ساختمان در آن را دارید سازه ای قدیمی (کلنگی ) درون آن وجود دارد باید ابتدا مجوز لازم برای تخریب آن را گرفت و اقدام به تخریب آن کرد .مراحل تخریب سازه قدیمی به شرح زیر می باشد :

  • تمام درب و پنجره ها(چوبی و آهنی ) را از ساختمان جدا شود .
  • شیشه ها از درب و پنجره جداسازی شوند .
  • تمام اتصالات ،شیرآلات ،وسایل برقی ،مکانیکی قبل از تخریب باز شوند .
  • تمام عایق بندی(ایزوگام) و شیب بندی ساختمان برچیده شود .
  • همه سازه های طره ای و پیش آمده (تراس ،بالکن و …) قبل از تخریب سازه اصلی تخریب شوند .
  • قبل از اینکه ستون ها و دیوارهای باربر تخریب کنید بالای آن ها را خراب کنید وتیرهای آنها را بردارید .
  • قبل از اینکه دیوار باربر تخریب شود ابتدا دیوار غیر باربر بالای آن تخریب شود .
  • موقع تخریب دال کف ،باید از وسط دهانه تخریب را شروع کرد بعد ازآن به سوی تیرهای تکیه گاه رفت .تیرهای فرعی و تیرچه ها و بعد تیرهای اصلی تخریب کرد .

تخریب سازه معمولاً با دو روش دستی و مکانیکی انجام می شود .در تخریب دستی تخریب از بالاترین قسمت سازه شروع می شود تا به پایین ترین قسمت سازه برسد در تخریب دستی از وسایلی مثل پتک ،کلنگ ،چکش ،بیل ،فرغون ،دیلم ،قرقره و الوار زیر پایی استفاده می شود .تخریب سازه به روش مکانیکی رایج تر است .تخریب مکانیکی ساختمان با تجهیزات متفاوتی انجام می شود از جمله :

  • بیل مکانیکی
  • گوی تخریب کننده
  • خردکننده بازو بلند هیدرولیکی

که هریک ویژگی و کاربرد خاص خود را دارند شما می توانید با مراجعه به مقاله تخریب ساختمان اطلاعات خود را در این زمینه افزایش دهید .

گود برداری ساختمان

گود برداری ساختمان می توان گفت از مهم ترین و اساسی ترین مراحل ساخت ساختمان می باشد و عمق گود برداری با توجه به تعداد طبقات و بار وارده به سازه انجام می شود .قبل از اینکه گود برداری شروع شود باید نوع خاک ،جنس زمین و سطح آب زیرزمینی مورد آزمایش و بررسی قرار بگیرد .

گود برداری فرایندی است که در آن با استفاده از تجهیزات و ماشین آلات مخصوص سطح زمین را حفاری می کنند تا به سطح سفت و محکم مناسب ساخت ساختمان برسد و همین طور سطح زمین خالی از هرگونه برآمدگی باششد .عملیات گود برداری باید با نظارت مهندس ناظرانجام شود تا حادثه ای ناگوار رخ ندهد .گود برداری ساختمان شامل اصل های می باشد که عبارت اند از :

  • بررسی میزان مقاومت و استحکام ساختمان های مجاور
  • وجود چاه و قنات و حفره زیر زمینی کنترل و بررسی شود .
  • اگر گود برداری زیر سطح آب است حتماً مقدار سطح آب پایین آورده شود .
  • حجم عملیات گود برداری مشخص وتعداد کامیون های مورد نیاز برای حمل خاک تامین گردد .
  • مقاوم و پایدار سازی دیواره های گود انجام شود .
  • خاک سطحی برداشته شود تا جایی که به خاک محکم و سفت برسند .
  • نقشه تسطیح براساس تراز زمین مجاور ،شیب برای زهکشی ،تراز و عمق پی های طراحی شود .
  • ترازهای طبیعی با به کاربردن روش مناسب نقشه برداری برداشته شوند .
گود برداری ساختمان

پایدار سازی گود

وقتی گود برداری انجام شد نوبت به پایدارساختن گود می رسد .پایدار کردن گود روش های متفوتی دارد که هریک ویژگی ،مزایا و معایب خاص خود را دارند که بسته به شرایط پروژه روش پایدار سازی گود انتخاب می شود .

احداث فونداسیون

فونداسیون وظیفه انتقال بار سازه به زمین را بر عهده دارد .وقتی که گود برداری انجام شد حال نوبت اجرای فونداسیون می باشد .فونداسیون (پی )محل متصل شدن زمین و ساختمان می باشد .طراحی فونداسیون به عواملی چون شرایط خاک ،وزن سازه و شرایط زمین بستگی دارد که شما باید با در نظر گرفتن این عوامل فونداسیون مناسب سازه خود را احداث کنید .

ابتدا باید پیکتاژ یا پیاده سازی نقشه روی زمین انجام شود .(برای کسب اطلاعات بیشتر مقاله پیکتاژ چیست را مطالعه کنید.)

سپس باید لایه ای از بتن مگر به ضخامت ۱۰ تا ۱۵ سانتی متری روی سطح زمین مورد نظر کشیده می شود .بتن مگر از نشست سازه جلوگیری می کند همین طور بارهای وارده به سازه را تحمل می کند .ممکن است سوال ایجاد شود که بتن مگر چیست؟ بتن مگر بتن کم سیمان است.

بعد از آن که بتن شکل گرفت آرماتوربندی شروع می شود آرماتور بندی یکی از مراحلی است که اگر به درستی انجام نشود مقاومت و استحکام سازه را تهدید می کند . آرماتوربندی با استفاده از میلگرد و سیم آرماتوربندی باید با دقت و نظم بسیار بالا انجام شود به دلیل اینکه که این مرحله پایدار بودن و مقاومت سازه را تضمین می کند .برای ساخت ساختمان های بتنی کوچک از میلگرد های با قطر ۱۴ ،۱۶ ،۲۰ میلی متر استفاده می کنند .

آرماتور بندی شناژ

وقتی که مرحله آرماتوربندی به درستی انجام شد نوبت به قالب بندی درست و اصولی می رسد .قالب بندی را با قالب هایی از جنس چوب ،فلز ،پلاستیک و آجر انجام می دهند .هنگام قالب بندی باید حتماً قالب ها چرب شوند تا موقع بتن ریزی بتن به قالب نچسبد و به آسانی از قالب جدا شود. در نظر داشته باشید که هرگونه جنس قالبی که استفاده می کنید ابتدا باید آن را چرب کنید .

اجرای صحیح این مرحله به مقاومت و استحکام سازه کمک بزرگی می کند بهتر است انجام این کار توسط افراد متخصص و کاربلد انجام شود .وقتی که قالب بندی به درستی انجام شد باید فرایند بتن ریزی را شروع کرد .ابتدا بتن را به کمک پمپ روی تمام نقاط فونداسیون پخش می کنند .بعد از اینکه بتن ریزی به وسیله پمپ انجام شد با استفاده از دستگاه ویبره بتن را کاملاً در فضاهای خالی وارد می کنند .اگر در این مرحله دقت بالایی داشته باشید و کار به بهترین شکل انجام شود مراحل بعدی سازه با سرعت زیادی پیش می روند وهمین طور از دوباره کاری ها (ترمیم ها) جلوگیری می شود .

اجرا کردن تیرها و ستون ها

وقتی که فونداسیون احداث شد حال نوبت اجرایی کردن تیرها و ستون ها می باشد آن ها وزن سازه را به فونداسیون انتقال می دهند .قبل از اینکه سقف اول ساخته شود ابتدا ستون ها به فونداسیون وصل و اجرایی می شوند بعد از آن تیرها اجرا می شوند .اجرایی کردن تیرها و ستون ها شامل آرماتوربندی ،قالب بندی و بتن ریزی می شود .بعد از اینکه بتن اولیه شکل گرفت قالب برداری انجام می شود و در آخر عمل آوری بتن صورت می گیرد .

بتن ریزی فونداسیون_بتن ریزی در قالب ها

اجرای سقف و دال ها

یکی از مراحل ساخت ساختمان اجرای سقف و دال ها می باشد .مرحله اجرای سقف به نام طاق زنی هم شناخته می شود .در این مرحله ساخت ساختمان سقف سازه را به قسمت های مستطیل یا مربع تقسیم می کنند بعد از آن قسمت ها مربع و مستطیل را به وسیله تیرهای فلزی یه قسمت های کوچکتر تبدیل می کنند .البته نحوه اجرای سقف و مصالح آن به نوع سقف بستگی دارد .

در گذشته از آجر برای سقف زنی استفاده می کردند ولی در حال حاضر آجر جزء مصالح مورد تایید سازمان های فنی مربوطه نمی باشد .حال نوبت به اجرای کردن دال ها می باشد .دال های افقی از بتن مسلح ساخت شده اند ضخامت آنها بین ۱۰ تا ۱۵ سانتی متر می باشد .دال ها نقش ایجاد کردن سطوح افقی مثل کف و سقف را دارند .لازم به ذکر است که سقف هر طبقه ای که اجرایی شد راه پله آن هم طبق نقشه اجرا می شود تا به طبقات بالایی دسترسی داشته باشیم .

سقف تیرچه بلوک

دیوار چینی

دیوار چینی یکی از مراحل مهم در ساخت ساختمان است به دلیل اینکه نقش اساسی در جلوگیری از ریزش آوار هنگام زلزله دارد .وقتی که اسکلت ساختمان به صورت کامل اجرایی شد حال باید دیوار چینی را شروع کرد .در دیوار چینی موادی همچون چسب یا ملات ،آجر ،بلوک سفالی ،بتنی در کنار یکدیگر قرار می دهند .

در حال حاضر از آجر برای دیوار چینی استفاده نمی شود بنا به دلایلی همچون : عدم امنیت ،عایق نبودن صدا و حرارت ،ایجاد آلودگی ،مشکلاتی در نازک کاری و…امروزه دیوارهای پیش ساخته و دیوارهای عایق جایگزین آجر شده اند .کارفرما ها و مهندسان برای دیوارهای خارجی وال پست را پیشنهاد می کنند که باعث افزایش مقاومت دیوار ها در مقابل زلزله می شود .بعداز اینکه دیوار چینی به اتمام رسید برای ایجاد مقاومت بیش تر  بتن پاشی دیوار را انجام می دهند .

تکرار مراحل تا ساخت کامل اسکلت

تمام مراحلی که در اجرای اسکلت از جمله (ستون گذاری ،دیوار چینی و …) برای یک طبقه انجام می شودبرای طبقات بالایی هم همین مراحل تکرار می شود تا اسکلت سازه ما به اتمام برسد و آماده مرحله دیگر ساخت شود .

اجرای تاسیسات ساختمان (مکانیکی ،برقی)

اجرای تاسیسات مرحله ای از ساختمان سازی است که باید قبل از نازک کاری ساختمان انجام شود .اجرای تاسیسات ساختمان به دو بخش تاسیسات مکانیکی و برقی تقسیم می شود .

  • تاسیسات مکانیکی ساختمان  : لوله کشی آب ،فاضلاب ،تهویه ،گرمایش و سرمایش ساختمان (شوفاژ) (کانال کشی کولر )
  • تاسیسات برقی ساختمان :  اطفاء و اعلام حریق،برق کشی و تاسیسات جانبی ،دوربین مداربسته ،آتن مرکزی 
مراحل ساخت ساختمان

تیغه کشی و نصب درب وپنجره ها

تیغه دیواری است که فضاهای داخلی مثل اتاق خواب، پذیرایی و آشپزخانه خانه را از یک دیگر جدا می کند .می توان گفت یک عامل جدا کننده می باشد .در این مرحله تمام تیغه ها(دیوارهای داخلی ساختمان) را با ضخامت ۱۰ سانتی متر با استفاده از مصالحی مثل آجر ،بلوک ،سیمان ،گچ و ماسه  اجرا می کنند .

تیغه چینی ملزم یک سری نکات و استاندارد ها می باشد .پیشنهاد می شود برای اطلاعات بیش تر مقاله تیغه چینی را مطالعه فرمایید .بعد از اینکه تمام تیغه های فضای داخلی ساختمان اجرای شدند باید برای نصب درب و پنجره های سازه اقدام کرد .

کارفرما یا سازنده انتخاب می کند که چه نوع درب و پنجره ای برای ساختمان استفاده شود .انواع درب های ساختمانی عبارت اند از:پی وی سی ،چوبی ،ضد سرقت و شیشه ای

همین طور پنجره ها انواع مختلفی دارند ولی در حال حاضر طبق قوانین نظام مهندسی الزام است که از پنجره های دو جداره برای ساختمان ها استفاده شود .

۴.۶/۵ - (۵ امتیاز)

نظرات

سوال یا نظر شما

شما میتوانید نظر یا سوال خود را برای کامنت کنید.

برای درخواست مشاوره اطلاعات خود را وارد کنید.

×
ورود | ثبت‌نام
لطفا شماره موبایل(اعداد انگلیسی) یا ایمیل خود را وارد کنید
ورود شما به معنای پذیرش شرایط ایزی لاگین و قوانین می باشد