اورلب میلگرد زمانی استفاده می شود که نیاز است دو میلگرد در راستای طولی به یکدیگر متصل شوند .مثلا میلگرد ۸ متری داریم که می خواهیم آن ها را به یک قطعه با طول ۱۶متر تبدیل کنیم اینجا از اورلب بهره گرفته و میلگرد ها را به هم متصل می کنیم .با توجه به قیمت میلگرد و قیمت آهن اورلب میلگرد برای جلوگیری از پرتی میلگرد و کمتر شدن هزینه ها کاربرد زیادی دارد .در بسیاری از پروژه های بزرگ نیاز به میلگرد های با طول زیاد مثلا ۳۰ متر می باشد در این صورت از اورلب میلگرد استفاده می شود .در این مقاله همه چیز در مورد اورلب میلگرد را مورد بررسی قرار می دهیم در ادامه همراه ما باشید .
| ویژگی | توضیحات |
|---|---|
| تعریف اورلب میلگرد | اورلب میلگرد به اتصال دو میلگرد به‌وسیله همپوشانی آن‌ها (در جهت طولی) گفته میشود. این عمل برای انتقال نیروی برشی و کششی بین دو بخش مختلف میلگرد انجام میشود و باعث افزایش مقاومت سازه میشود. |
| مقدار اورلب | مقدار اورلب معمولاً با توجه به استانداردها و الزامات طراحی سازه‌ای مشخص میشود. این مقدار بستگی به قطر میلگرد و نوع بارگذاری دارد و به‌طور معمول برابر با ۳۰ برابر قطر میلگرد برای میلگردهای خمیده و برای میلگردهای کششی، مقدار آن متفاوت است. |
| هدف از اورلب | هدف از اورلب ایجاد اتصال محکم بین دو بخش میلگرد به‌منظور انتقال نیروها به‌طور یکنواخت و جلوگیری از شکست و شکاف در محل اتصال است. این امر برای جلوگیری از ضعف و کاهش استحکام سازه ضروری است. |
| انواع اورلب میلگرد | ۱. اورلب مستقیم: در این نوع، دو میلگرد به‌طور مستقیم و به‌صورت خطی در کنار یکدیگر قرار می‌گیرند. ۲. اورلب زاویه‌دار: این نوع اورلب در پروژه‌هایی که نیاز به تغییر زاویه دارند، استفاده میشود. به‌طور معمول، در محل‌هایی که نیاز به تغییر جهت میلگردها است، از این نوع اورلب استفاده میشود. |
| استانداردهای اورلب | استانداردهای ملی و بین‌المللی نظیر استاندارد ACI 318 و استاندارد IS 456 برای تعیین مقدار اورلب و نحوه انجام آن در طراحی سازه‌ها استفاده میشود. |
| محل استفاده از اورلب | اورلب میلگرد در سازه‌های بتنی مسلح، در محل‌هایی که میلگردها برای تأمین مقاومت لازم باید به یکدیگر متصل شوند، مانند درزهای انبساط، پیوستگی تیرها و دال‌ها و همچنین در میلگردهای اتصال ستون‌ها و سقف‌ها به‌کار می‌رود. |
| ملاحظات اجرایی | در حین اجرای اورلب، فاصله استاندارد بین میلگردها، اطمینان از هم‌راستایی صحیح و اجتناب از همپوشانی بیش از حد ضروری است. همچنین برای جلوگیری از بروز خطاهای اجرایی، باید از روش‌های صحیح بتن‌ریزی و تنظیم میلگردها استفاده شود. |
در زبان انگلیسی اورلب (over lab) به معنای هم پوشانی میلگرد می باشد .اورلب روشی که با استفاده از آن می توان طول میلگرد ها را افزایش داد .به زبان ساده می توان گفت که اورلب میلگرد زمانی استفاده می شود که طول میلگرد برای نیاز مورد نظر کوتاه باشد .در این صورت برای افزایش طول دو میلگرد را در کنار هم قرار می دهند .
به اورلب میلگرد وصله پوششی هم می گویند .طول وصله یا طول پوشش به دو میلگردی که در مجاورت هم قرار می گیرند گفته می شود .به گفته فرادرس :
استفاده از وصله پوششی، متداول‌ترین روش اتصال میلگردها محسوب میشود. در این روش، میلگردها به صورت اتصالی یا غیر اتصالی بر روی هم قرار می‌گیرند
انواع آهن آلات کاربرد های زیادی دارند .از مهم ترین مقاطع فولادی میلگرد است که در ساختمان سازی نقش حیاتی دارد .مقدار میلگرد مصرفی در ساختمان به سایز آن ،نقشه سازه ،تعداد طبقات و بسیاری موراد بستگی دارد .میلگرد در شناژبندی و اجرای فونداسیون نقش بسیار مهمی دارد .برای کسب اطلاعات بیشتر مقاله شناژ چیست را مطالعه کنید.
برای اتصال طولی میلگرد ها باید از روش های متفاوت اورلب استفاده کرد . در پادکست زیر کاربرد های آهن الات در ساختمان سازی را بررسی خواهیم کرد.
کاربرد آهن آلات در ساختمان سازی
اورلب یک روش کاربردی برای افزایش طول میلگرد ها و وصله کردن طولی میباشد .میلگرد های استفاده شده باید طول استاندارد داشته باشد .برای اطلاع از طول استاندارد میلگرد ها مقاله هر شاخه میلگرد چند متر است را مطالعه کنید .
اورلب در دو نوع وصله پوششی تماسی و وصله پوششی غیر تماسی وجود دارد .میلگرد ها در اورلب تماسی به هم دیگر بسته می شوند .اما در غیر تماسی بدون تماس دو میلگرد با یکدیگر طول آن ها افزایش پیدا می کند .در ادامه به طور کامل هر کدام از انواع اورلب را بررسی می کنیم .
بیشتر اوقات اورلب ها را به روش تماسی اجرا می کنند .در پوشش تماسی ۲ مقطع وصل شده به هم با یکدیگر در تماس هستند و به وسیله سیم مفتول آهنی یا جوشکاری به هم وصل می شوند .اورلب تماسی در ساخت و ساز های سنتی که بیشتر میلگرد ها به صورت افقی هستند مورد استفاده قرار می گیرد .برای جا به جا کردن میلگرد ها هنگام بتن ریزی مطمئن ترین روش وصله پوشش تماسی است .وصله پوششی تماسی با دو روش سیم بندی و جوشکاری انجام می شود .
سیم مفتول ها دارای انواع مختلفی هستند که هریک کارربرد ها و ویژگی های خاص خود را دارند.مفتول مسوار نیز جزو سیم مفتول ها محسوب میشود.سیم مفتول مسوار نوعی سیم فولادی است که با روکش نازکی از مس پوشیده شده و در صنایع مختلف مورد استفاده قرار میگیرد.
قیمت سیم مفتول روزانه در بازرگانی آهن جم اعلام میشود و در تنوع سایز و جنس عرضه میگردد.
برای وصل کردن میلگرد ها در روش غیر تماسی از سیم استفاده نمی کنند .باید میلگرد ها طوری به هم متصل شوند که فاصله بین دو میلگرد با بتن پر شود و همین طور میلگرد ها نباید از هم فاصله ی زیادی داشته باشند و گرنه ترک زیگزاکی بین آن ها ایجاد می شود .در پوشش غیر تماسی استفاده کردن از سیم را کاهش می دهند .در این روش طول وصله باید با توجه به نوع میلگرد و عملکرد آن و محل قرار گرفتن آن مشخص شود .
از آسان ترین روش های اورلب میلگرد اورلب آن ها با سیم می باشد .در این روش دو سر میلگرد های مورد نظر در کنار هم قرار گرفته و دور آن ها با سیم آرماتور بندی بسته می شود .انعطاف این روش زیاد است. به راحتی می توان قبل بتن ریزی آن ر ا باز کرد و میلگرد ها را جا به جا کرده یا نوع اورلب را تغییر داد.
با توجه به اینکه اورلب میلگرد ها برای کدام قسمت سازه می باشد نوع سیم و میزان استحکام اورلب مشخص می شود .مثلاً در صورتی که سازه بزرگ باشد و میلگرد هایی با سایز و طول زیاد بخواهند اورلب شوند باید وصله با مقاومت بالا استفاده شود .همچنین در این موارد طول همپوشانی باید بیشتر شود و اگر از وصله سیم استفاده شد باید سیم های با ضخامت و مقاومت زیاد به کار گرفت .
نوع اورلب میلگرد بر قیمت آرماتور بندی تاثیر کمی دارد.
از بهترین و قدیمی ترین روش های اورلب میلگرد اتصال از طریق جوشکاری است .در این روش امکان جا به جایی میلگرد ها در حین ساخت و ساز کمتر است و مقاومت قسمت اورلب شده بیشتر است .البته باید دقت کرد که میلگرد های مورد نظر قابل جوشکاری باشند همچنین نوع سیم جوش و طول همپوشانی میلگرد ها در مقاومت اتصال تاثیر دارد .در این روش میلگرد ها در کنار یکدیگر قرار گرفته و در محل وصله با جوش پیوسته به یکدیگر متصل می شوند .
جوشکاری انتهای میلگرد ها مطمئن ترین روش در اتصال میلگرد هست .جوش کاری یک عامل بسیار مهم است و باید به آن توجه ویژه ای داشت برای اینکه یک سازه مطمئن و مقاوم ساخته شود باید از اتصال مناسب میلگرد ها و انتقال بار به یکدیگر اطمینان حاصل کرد .
از ابزارهای خاصی برای جوشکاری انتهای میلگرد استفاده می کنند .با استفاده از ابزار یکی از میلگرد ها را به کاتد تبدیل می کنند و میلگرد دوم مانند الکترود عمل کرده و تخلیه بار الکتریکی بین آن اتفاق می افتد و ذوب می شوند. از این روش دو میلگرد به هم متصل می شوند .
میلگرد های ساده برای انجام جوشکاری مناسب تر اند . خواص مکانیکی میلگرد های آجدار ممکن است در حین جوشکاری تغییر پیدا کند.قیمت میلگرد ساده با قیمت میلگرد آجدار متفاوت است .
در کشور ایران حدود ۱۵سال است که از روش اتصال مکانیکی استفاده می شود .اتصال مکانیکی یکی از بهینه ترین اتصال ها است .آیین نامه های ملی و بین المللی روش اتصال مکانیکی را به طور کامل پوشش می دهند .در پروژه های بزرگ و عظیم از اتصال مکانیکی استفاده شده است .
اتصال میلگرد ها به روش مکانیکی با استفاده از کوپلر انجام می شود که انواع مختلفی دارد از جمله : کوپلر استاندارد، کوپلر تبدیل ،کوپلر انتهایی و کوپلر جوشی
با توجه به نیاز سازه از هر کدام استفاده می شود .برای آشنایی بیشتر با کوپلر و همه موارد مربوط به آن مقاله کوپلر میلگرد را مطالعه کنید .
جدول اورلب میلگرد از ابزار های مهم در طراحی و اجرای سازه بتنی است .در این جدول طول همپوشانی میلگرد ها مشخص شده است . طول همپوشانی برای هر نوع و سایز میلگرد و عیار بتن متفاوت است .
هر چه سایز میلگرد بیشتر باشد طول اورلب باید بیشتر در نظر گرفته شود .نوع بتن و مقاومت فشاری آن بر طول اورلب تاثیر گذار است .در بتن های با عیار بالا که مقاومت بیشتر دارند طول اورلب می‌تواند کوتاه تر باشد .
موقعیت میلگرد هم در تعیین طول اورلب تاثیر زیادی دارد .طول اورلب با توجه به اینکه میلگرد در موقعیت کششی یا فشاری است متفاوت خواهد بود .میلگرد های کششی معمولا اورلب بیشتری میخواهند .به همین دلیل هم طول اورلب در نقاط مختلف ساختمان متفاوت است. مثلا طول اورلب میلگرد در فونداسیون با اورلب میلگرد در ستون تفاوت دارد .در ادامه جدول اورلب میلگرد در فونداسیون و جدول اورلب میلگرد در ستون را مشاهده خواهید کرد.
طول اورلب و میزان همپوشانی به سایز و قطر میلگرد بستگی دارد .میلگرد ها با سایزهای متفاوت تولید و عرضه میشوند که هرکدام دارای قیمت ، کارایی و وزن متفاوت هستند .مثلا قیمت میلگرد ۳۲ با قیمت میلگرد ۲۸ تفاوت دارد.
| قطر میلگرد (Ф) | تیر ها و فونداسیون (سانتی متر) | تیرها و فونداسیون (سانتی‌متر) | ستون‌ها و دیوارها (سانتی‌متر) |
|---|---|---|---|
| آرماتور پایین (سانتی متر) | آرماتور بالا(سانتی متر) | ||
| ۸ | ۴۰ | ۵۵ | ۴۰ |
| ۱۰ | ۵۰ | ۶۵ | ۵۰ |
| ۱۲ | ۶۰ | ۸۰ | ۶۰ |
| ۱۴ | ۷۰ | ۹۰ | ۷۰ |
| ۱۶ | ۸۰ | ۱۰۵ | ۸۰ |
| ۱۸ | ۹۰ | ۱۲۰ | ۹۰ |
| ۲۰ | ۱۰۰ | ۱۳۰ | ۱۰۰ |
| ۲۲ | ۱۴۰ | ۱۸۰ | ۱۴۰ |
| ۲۵ | ۱۶۰ | ۲۰۵ | ۱۶۰ |
| ۲۸ | ۱۷۵ | ۲۳۰ | ۱۷۵ |
| ۳۲ | ۲۰۰ | ۲۶۵ | ۲۰۰ |
حداقل فاصله بین دو ستون به سایز میلگرد های آن بستگی دارد .هر چه ستون میلگرد های بزرگ تری داشته باشد قوی تر است و آن را با فاصله بیشتری میتوان اجرا کرد.
نظرات
سوال یا نظر شما
شما میتوانید نظر یا سوال خود را برای کامنت کنید.نظرات ارسال شده
سیاحی
سلام و درود
راهی جایگزین اورلب میلگرد نیست .کلا اینکار اونقدر ایمن هست ؟ یه سری رزوه های پیچی هست اونا بهتر نیست؟
آهن جم
سلام
اورلب میلگرد استاندارد و ایمنه اگر طبق جداول و طول کافی انجام بشه.
رزوه و اتصال پیچی میلگرد (میلگرد مکانیکی) هم خیلی مقاوم‌تر و دقیق‌تره ولی هزینه و تجهیزات بیشتری لازم داره.
برای پروژه‌های حساس یا با بار زیاد میلگرد رزوه‌دار بهتره.
majid
مهم‌ترین چالش ما در اجرای اورلب میلگرد، مخصوصاً در ستون‌ها، محدودیت فضاست. گاهی عملاً نمی‌تونیم طول مهاری لازم رو تأمین کنیم. این مقاله خیلی خوب به فاکتورهایی مثل قطر میلگرد و نوع بارگذاری اشاره کرده بود. اگر امکانش هست، جدول اورلب میلگرد طبق آیین‌نامه ۱۴۰۰ رو هم تو مقاله بگذارید، کاربردی‌تر می‌شه
آهن جم
حتما
تبریزی
بارها پیش اومده که در زمان اجرای ستون یا تیر به خاطر اشتباه در درک اورلب میلگرد، بتن خوب اطراف وصله قرار نگرفته و مشکلات سازه ای ایجاد شده. توصیه می‌کنم اگه ممکنه در ادامه مقاله روش‌های بستن اورلب با سیم آرماتوربندی و رعایت کاور بتن رو هم اضافه کنید
mojtaba
وضیحات درباره طول وصله میلگردها کامل بود ولی یک سوال: آیا برای میلگردهای آجدار A3 و A4 طول اورلب متفاوت حساب می‌شه؟ اگه بله، لطفاً یه جدول تفکیکی تو مقاله بذارید. چون ما تو پروژه ترکیبی از دو نوع میلگرد داریم
قلی زاده
یه وقتایی اورلب رو درست اجرا می‌کنی ولی وقتی میای شبکه بالا رو ببندی، می‌فهمی محل وصله‌ت اشتباه بوده. به‌نظرم بهتره اول موقعیت وصله‌ها رو با نقشه بگیریم بعد ببندیم، نه اینکه تو لحظه تصمیم بگیریم.
پویان
یه اشتباهی که بارها دیدم: آرماتوربندها میلگردها رو وصله می‌کنن درست وسط دهانه! خب این یعنی بدترین جای ممکن دیگه. اگه یه راهنما یا نشانه‌ای برای محل اورلب بزنیم رو آرماتورها، کلی از اشتباه جلوگیری می‌شه
پیری
کسی تا حالا تجربه وصله با کوپلر مکانیکی تو پروژه‌های معمولی داره؟ برای ما پیشنهاد دادن به‌جای اورلب، از کوپلر استفاده کنیم، ولی نمی‌دونم از نظر هزینه و زمان به‌صرفه هست یا نه.