سقف تیرچه بلوک چیست؟چرا از آن استفاده می شود؟ سقف تیرچه بلوک یکی از انواع سقف هایی است که امروزه در ساختمان سازی بسیار مورد استفاده قرار می گیرد. سقف تیرچه بلوک از جمله سقف های محبوب و پرطرفدار است که از ترکیب تیرچه و بلوک سیمانی یا سفالی احداث می شود.
صنعت ساخت و ساز هم مانند صنایع دیگر پیشرفت های زیادی داشته است که باعث شده روند ساخت و ساز سریع تر و با کیفیت بیشتری انجام شود .امروزه ساختمان ها در ارتفاع زیاد و طبقات زیاد ساخته می شوند و علت آن هم محصولاتی همچون تیرچه بلوک می باشد که استفاده از آنها استقامت سقف ها را نسبت به گذشته افزایش داده است.
تیرچه بلوک ترکیبی از میلگرد و بتن می باشد ،به همین دلیل قیمت میلگرد یکی از اصلی ترین هزینه ها در ساخت تیرچه بلوک برای سقف ساختمان ها می باشد. که در ادامه این مقاله از آهن جم در مورد سقف تیرچه بلوک اجزا و کاربرد هر کدام از آنها صحبت می کنیم.
| عنوان | توضیحات |
|---|---|
| نوع سازه | سقف بتن مسلح با تیرچه‌های پیش‌ساخته و بلوک پرکننده (بتنی یا سفالی) |
| اجزای اصلی | تیرچه، بلوک پرکننده، میلگرد حرارتی، بتن پوششی، کلاف عرضی |
| حداکثر دهانه قابل اجرا | تا حدود ۷ متر (با توجه به نوع تیرچه و طراحی مهندسی) |
| مزایا | اقتصادی، اجرای ساده، مصرف کمتر بتن، عملکرد مناسب در برابر زلزله |
| معایب | نیاز به شمع‌بندی موقت، مقاومت کمتر در برابر آتش نسبت به دال کامل |
| نوع تیرچه | فلزی (با ورق تقویتی)، خرپایی (میلگردی)، یا پیش‌تنیده |
| کاربرد | سازه‌های مسکونی، اداری، تجاری با طبقات کم تا متوسط |
سقف تیرچه بلوک یکی از انواع سقف هایی می باشد که برای ساخت ساختمان ها به کار میرود. سقف تیرچه بلوک شامل تعدادی تیرچه T شکل است که در کنار هم گذاشته می‌شوند و در بین آنها بلوک ها به عنوان پرکننده قرار میگرند. تیرچه بلوک در واقع یک دال یک طرفه است. عناصر اصلی تشکیل دهنده سقف تیرچه بلوک تیرچه، بلوک یاهمان یونولیت ،میلگرد حرارتی،افت، میلگرد منفی و بتن پوششی یا درجا است. در سقف تیرچه بلوک از تیرچه ها به عنوان تیر فرعی استفاده میشود .
در سقف تیرچه بلوک تنها عناصری که تحمل نیروهای کششی را دارند مقاطع فولادی و میلگرد ها هستند. بتن و دیگر مصالح ساختمانی تحمل نیروی کششی را ندارند. در تیرچه های معمولی از میلگردهایی مانند میلگرد خرپای نمره ۶ یا ۸ ،میلگرد پاشنه یا اصطلاحاً میلگرد کششی ،میلگرد فوقانی خرپا و میلگرد فشاری نمره ۶ یا ۸ استفاده می شود. وزن میلگرد برای هر سایز آن متفاوت است و میزان استحکام میلگرد به ضخامت و وزن آن بستگی دارد.
سقف تیرچه معمولا در ساختمان های اسکلت بتنی استفاده بیشتری دارد .هزینه های ساخت یک سقف تیرچه بلوک جز مهمی از هزینه ساخت اسکلت بتنی میباشد.
ضخامت سقف تیرچه بلوک معمولاً بین ۲۵ تا ۳۲ سانتی متر است و از دو بخش اصلی تشکیل میشود. ضخامت بلوک پرکننده که معمولاً ۲۰ یا ۲۵ سانتی متر است (بسته به دهانه و نوع بلوک سفالی یا سیمانی) و ضخامت بتن رویه که بین ۵ تا ۷ سانتی متر اجرا میشود.
بلوک صرفاً نقش پرکننده دارد و بتن رویه به همراه میلگردهای حرارتی و افت و حرارت باعث یکپارچگی و استحکام سقف میشود. انتخاب ضخامت نهایی به عواملی مانند طول دهانه، نوع کاربری ساختمان، بار زنده و الزامات آیین نامه ای بستگی دارد.
در اکثریت ساختمان ها سقف از نوع تیرچه بلوک میباشد و از بلوک های سیمانی یا یونولیت استفاده میشد .سقف های مدرن دیگر نیز مانند سقف وافل یا یوبوت به تازگی بیشتر مورد استفاده قرار می گیرند اما همچنان سقف تیرچه بلوک بیشترین آمار اجرا و ساخت را دارد.سقف ها انواع زیادی دارند البته سقف به طور کل در ۲ حالت سقف اصلی و سقف کاذب وجود دارد که هر کدام با متریال متنوعی قابل سخت هستند.
برای کسب اطلاعات بیشتر مقاله سقف وافل چیست را مطالعه کنید.
عضو اصلی در ساخت سقف تیرچه بلوک تیرچه میباشد. تیرچه یک عضو پیش ساخته است که به صورت افقی بین ستون های ساختمان ،دیوارها و یا تیرهای ساختمان قرار می‌گیرد و در ترکیب با تیرچه های دیگر سقف یا کف سازه را در برابر نیروها پشتیبانی میکند .در واقع تیرچه عضو پیش ساخته از میلگردهای فولادی و بتن است که به شکل تیر T شکل میباشد .تیرچه در ساختمان ها لنگر خمشی حاصل از فشار های اعمال شده به سقف را تحمل و آنها را به تیرهای اصلی منتقل می کند. تیرچه ها فاصله کوتاهی را پوشش میدهند .تیرچه ها معمولاً از چوب، فولاد یا بتن ساخته می شوند و هر کدام ویژگی‌های منحصر به خود را دارند. تیرچه ها معمولاً در یک سری موازی روی تیرها یا دیوارهای باربر قرار می گیرند و توسط تکیه گاه های فلزی به نام آویز تیرچه یا لنگر به آنها متصل می‌شوند. در بین تیرچه ها از بلوک های بتنی، سفالی، یونولیت و غیره استفاده می شود.نکات مهم در بتن ریزی تیرچه بلوک در ساخت تیرچه ها پس از بتن ریزی تیرچه باید ویبره شود چنانچه قالب تیرچه فلزی باشد پس از سخت شدن آن را از قالب جدا میکنیم و چند روز در حوضچه آب قرار داد و سپس برای استفاده مناسب است اگر قالب سفالی باشد این قالب همیشه همراه تیرچه خواهد بود تیرچه ها چه قالب فلزی باشد و چه سفالی قبل از عرضه در بازار باید در حوزه آب قرار گیرد
سقف تیرچه بلوک به طور کلی از تیرچه و بلوک ساخته میشود .وظیفه اصلی بلوک ها پرکنندگی فضای بین تیرچه ها می باشد و نقش سازهای ندارند .هیچ کدام از مصالح ساختمانی به غیر از مقاطع فولادی تحمل نیروهای کششی را ندارند. بلوک یک قطعه بتنی یا سفالی است که بین تیرچه ها قرار می گیرد و هیچ باری را تحمل نمی‌کند و فقط برای قالب بندی تیرها به کار میرود .بلوک قطعه ای با ابعاد ۲۵×۲۰×۴۰ می باشد. جنس آن از بتن میباشد یا سفال و به راحتی شکسته می شود .در صورتی که فشارهای وارده بر سقف بیش از اندازه زیاد شوند یا اینکه دهانه بزرگی داشته باشند باید از بلوک ارتفاع ۲۵ سانتیمتر استفاده کرد. یعنی زمانی که از تیرچه و خرپای بلند استفاده شود ارتفاع بلوک نیز باید بلندتر باشد و ارتفاع بلوک به ۳۵ سانتی متر هم میرسد .برای اطلاع از مقدار دهانه این نوع سقف مقاله حداکثر دهانه سقف تیرچه بلوک را مطالعه کنید.
بلوک بتنی از بلوک های سفالی سنگین تر است. هر بلوک بتنی بسته به ابعادش وزنی بین ۱۵ تا ۲۰ کیلوگرم دارد .در حالی که وزن هر بلوک بتنی سفالی بین ۷ تا ۱۰ کیلوگرم است. بلوک در کشورهای مختلف در جنس های متفاوتی تولید می شود. بلوک در جنس های مقوا، پلی استایرن و یونولیت نیز وجود دارد که در ایران رایج نمی باشند.
سطح بالایی بلوک ها در تماس با سیمان می باشد و سطح پایینی آن در تماس با گچ و خاک و سفید کاری سقف .بنابراین مشخص است که بلوک ها باید میزان مشخصی قابلیت جذب آب داشته باشند .خاصیت جذب آب بلوک باید بین ۱۳ تا ۲۰ درصد باشد. اگر خاصیت مکندگی بلوک از ۲۰ درصد بیشتر باشد کلیه آب ملات را مکیده و باعث خراب شدن آن میشود. در نتیجه یکنواختی ساختار از بین میرود و احتمال ترک افزایش می یابد. از طرفی اگر میزان جذب آب بلوک خیلی کم باشد اتصال مناسب بین بلوک با سیمان در سطح بالا و گچ در سطح پایین کم میشود. بهتر است که بلوک های مورد استفاده در سقف تیرچه بلوک وزن کمتری داشته باشند زیرا بار مرده سقف کمتر شده و سقف تیرچه بلوک استحکام بیشتری خواهد داشت.
پیشنهاد مطالعه : کناف سقف
برای ساخت سقف های تیرچه بلوک از ترکیب میلگرد ها در اشکال و سایزهای مختلف ،بتن و بلوک استفاده می شود .علت استفاده از میلگرد در بتن این است که بتن به تنهایی در مقابل نیروهای فشاری مقاومت ندارد .به همین دلیل از آهن آلات و بتن برای ساخت ساختمان ها استفاده میشود و قیمت آهن و قیمت تیرآهن نیز بخش مهمی از هزینه های ساخت و ساز هستند.میلگرد های مورد استفاده در تیرچه های معمولی انواع مختلفی دارند و هر کدام با توجه به شکل و محل قرارگیری شان نقشی را ایفا می کنند که در ادامه به توضیح هر کدام می پردازیم.
میلگرد خرپا
میلگرد خرپا در سقف تیرچه بلوک نقش مهمی دارد. این میلگرد آرماتورهای زیرین و بالایی را متصل میکند و مقاومت کششی و فشاری آرماتور را بالا می‌برد و به آن آرماتور کششی نیز گفته می شود .معمولاً ارتفاع میلگرد خرپای تیرچه ۱۶ سانتی متر است. میلگرد خرپا نقش مهارکنندگی را ایفا می کند و اصولاً در سقف هایی که بار زیادی دارند از میلگرد خرپا استفاده میشود.
تعداد میلگرد هایی که معمولاً در سقف های تیرچه بلوک مورد استفاده قرار می گیرد حداقل دو عدد است .قطر میلگرد پاشنه بین ۸ تا ۱۶ میلیمتر است. در تیرچه هایی که ضخامت بتن پاشنه از۵.۵ سانتیمتر بیشتر است، از میلگرد های کششی با قطر ۲۰ سانتیمتر هم میتوان استفاده کرد. گاهی اوقات برای کم کردن هزینه و پیوستگی بیشتر اجزای تیرچه و بلوک از میلگرد آجدار به جای میلگرد کششی استفاده میشود.
میلگرد بالایی در سقف تیرچه بلوک جهت افزایش تحمل نیروی فشاری خرپا در مرحله باربری تیرچه استفاده می شود. وظیفه آرماتور بالایی تحمل وزن مرده سقف در فاصله بین دو تکیه گاه در زمان بتن ریزی و قالب بندی قبل از ایجاد مقاومت بتن کششی می باشد. قطر این نوع میلگرد در سایز ۶ تا ۱۲ میلی متر متغیر است. به این میلگرد اوتکا هم گفته میشود.
یکی دیگر از آرماتور هایی که در سقف تیرچه بلوک مورد استفاده قرار می گیرد آرماتور افت یا منفی می باشد، که به منظور کنترل بهتر فشار های مختلف و همچنین تنش های ناشی از تغییرات دمایی مورد استفاده قرار می گیرد .این میلگرد هنگام آرماتوربندی در دو جهت عمود برهم و در بالاترین نقطه تیرچه بلوک قرار می گیرد. زمانی که ارتفاع تیرچه بلوک اولیه زیاد باشد همان آرماتور بالایی قرار گرفته و به عنوان آرماتور افت حرارتی استفاده میشود.
مقاله از آهن جم _ahanjam.com
نظرات
سوال یا نظر شما
شما میتوانید نظر یا سوال خود را برای کامنت کنید.نظرات ارسال شده
سهند
سلام دوستان، یه سوالی داشتم که اگه کسی تجربه داره ممنون می‌شم راهنمایی‌م کنه. ما داریم یه ساختمون سه طبقه می‌سازیم توی منطقه‌ای که خاکش یه مقدار سسته و احتمال نشست زمین هست. تصمیم داشتیم از سقف تیرچه بلوک استفاده کنیم چون هزینه‌ها برامون خیلی مهمه و می‌گن نسبت به بقیه گزینه‌ها ارزون‌تر درمیاد. اما از طرف دیگه چند نفر گفتن که این نوع سقف برای مناطق با خاک نرم یا نشست‌پذیر مناسب نیست یا باید تقویت خاصی براش انجام داد. اگه تجربه مشابهی داشتین ممنون می‌شم دقیق بگین تو این شرایط تیرچه بلوک جواب می‌ده یا نه و باید چه نکاتی رو رعایت کنیم؟
آهن جم
سلام بیشتر باید روی زیرسازی تمرکز کنید
سامان
سلام و درود، من چند وقتیه دارم تحقیق می‌کنم برای ساخت خونم که قراره یه طبقه باشه، ولی شاید در آینده یه طبقه هم روش اضافه کنیم.
الان تو دو راهی موندم که برای سقف از تیرچه بلوک استفاده کنم یا یه نوع دیگه مثل کامپوزیت. سوالی که برام پیش اومده اینه که آیا تیرچه بلوک برای سازه هایی که قراره در آینده بار طبقه اضافه رو تحمل کنن، مناسب هست یا نه؟ چون بعضیا گفتن برای طبقات بعدی باید از الان تمهیدات خاصی در نظر بگیریم. لطفاً اگه کسی چنین تجربه‌ای داره که اول یه طبقه ساخته بعداً طبقه دوم رو اضافه کرده، بگه که از چه نوع سقفی استفاده کرده و چه نکاتی رو باید رعایت کنیم.
آهن جم
سلام وقت بخیر
باید از یک مهندس سازه کمک بگیرید
kavain
ه سوال تخصصی داشتم ولی سعی می‌کنم ساده بگم. من شنیدم تو بعضی مناطق سردسیر، سقف تیرچه بلوک ممکنه در زمستون و سرما ترک بخوره چون انبساط و انقباض توی بتن و سفال متفاوت عمل می‌کنن. حالا ما یه پروژه تو کردستان داریم که زمستوناش واقعاً سخته. خواستم بدونم آیا باید بلوک خاصی استفاده کنیم؟ مثلاً بلوک سیمانی بهتره یا سفالی؟