بتن ریزی در هوای سرد نیازمند رعایت برخی تمهیدات می باشد. بتن از سه جزء اصلی آب، سیمان و سنگدانه تشکیل شده است که این مواد پس از مخلوط شدن به یک ماده سیال با قوام نسبی تبدیل می شوند. این مخلوط با گذر زمان با ماده ای بسیار خشک و مستحکم تبدیل می شود. سیمان در فضای شیمیایی ایجاد شده توسط آب واکنش می دهد و مانند سنگ محکم می گردد. این واکنش زمانی اتفاق می افتد که آب موجود در بتن در دمای معمولی باشد .
زمانی که دمای هوا پایین تر از حد معمول باشد واکنش سیمان و آب متوقف میگردد. به همین دلیل در صورتی که بتن ریزی در هوای سرد انجام شود و نگهداری و تمهیدات لازم برای عمل آوری بتن انجام نگردد بتن ایجاد شده استحکام و مقاومت لازم را ندارد و به دنبال آن استحکام کلی سازه مناسب نخواهد بود.
به همین دلیل حتماً باید بتن ریزی در هوای مناسب انجام شود یا در صورتی که بتن ریزی در هوای سرد میباشد باید تمهیدات لازم انجام شود. در ادامه این مقاله از آهن جم درمورد شرایط بتن ریزی در هوای سرد ، مشکلات آن و سایر تمهیدات برای جلوگیری از یخ زدگی بتن صحبت خواهیم کرد .با ما همراه باشید.
پادکست مراحل انجام بتن ریزی
همان طور که می دانید بتن ماده شکل پذیر و خمیری است که تشکیل شده از آب ،سیمان و سنگدانه میباشد .یکی از اجزای بتن که در مقابل هوای سرد در معرض خطر میباشد آب است. آب به راحتی در هوای زیر صفر درجه یخ میزند و با خارج شدن آب از دمای معمولی واکنش هیدراتاسیون با سیمان به خوبی انجام نمیشود. در صورتی که بتن قبل از گیرش دچار یخ زدگی بشود مقاومت نهایی آن نصف شده یا ترک میخورد. به همین دلیل باید برخی نکات و راهکارها در هنگام بتن ریزی در هوای سرد انجام شود. البته به طور کلی پیشنهاد میشود که بتن ریزی ساختمان یا حتی اجرای بتن مگر در دمای مناسب انجام شده و در هوای سرد انجام نشود.
در صورتی که دمای بتن متاثر از هوای محیط کاهش پیدا کند روند شیمیایی سخت شدن بتن متوقف می شود. به زبان ساده تر واکنش سیمان و آب به درستی انجام نمی شود. در این صورت مقاومت بتن کاهش پیدا می کند.در صورتی که در زمان سخت شدن بتن هوا سرد شود احتمال یخ زدن و ترک خوردگی بتن ها افزایش پیدا میکند.
بتن در واقع همچون موجود زنده ای میباشد که در مدت رشد نیاز به مراقبت دارد. در صورتی که دمای بتن کاهش پیدا کند سرعت واکنش شیمیایی آب و سیمان کند شده و زمان گیرش طولانی می شود. در نهایت بتن مورد نظر مقاومت و دوام مد نظر را پیدا نخواهد کرد .
در صورتی که در هنگام بتن ریزی هوا سرد باشد بتن های تازه دچار یخ زدگی می شود.
در آیین نامه بتن ایران (آبا) در مورد دمای بتن ریزی در هوای سرد و موارد مربوط به آن صحبت شده است. مطابق مقررات ملی ساختمان و آیین نامه بتن ایران هوای سرد به هوای گفته میشود که در حین بتن ریزی یا دوره محافظت و عمل آوری آن به کمتر از ۵ درجه سلسیوس برسد.
در صورتی که پیش بینی شود دما به کمتر از ۵ درجه سلسیوس می رسد باید ضوابط و الزامات آیین نامه این بخش رعایت شود.
در هوای سرد بتن در معرض یخ زدن و آب شدن های مکرر قرار می گیرد .این موضوع باعث ترک خوردگی و فروپاشی بتن میشود.
قیمت آهن اصفهان را از بازرگانی آهن جم دریافت کنید.
تعریف هوای سرد طبق آیین نامه بتن ایران و مقررات ملی ساختمان به شرح زیر میباشد.
بر طبق آیین نامه بتن ایران و مقررات ملی ساختمان مبحث نهم هوای سرد به وضعیتی اطلاق می گردد که برای سه روز متوالی شرایط زیر برقرار باشد:
الف) دمای متوسط هوا در شبانه روز کمتر از ۵ درجه سانتی گراد باشد (دمای متوسط روزانه میانگین حداکثر و حداقل دمای هوا در فاصله زمانی نیمه شب تا نیمه روز است)
ب) دمای هوا برای بیشتر از نصف روز از ۱۰ درجه سانتی گراد زیادتر نباشد.
ACI هوای سرد را چنین تعریف نموده است: هوای سرد وقتی اطلاق می گردد که دو شرط زیر حاصل گردد:
۱) هنگامی که میانگین حداقل و حداکثر دمای هوای ثبت شده در سه روز متوالی کمتر از ۵ درجه سانتی گراد باشد.
۲) وقتی که دمای هوا در حداقل ۱۲ ساعت در فاصله زمانی ۲۴ ساعت برابر ۱۰ درجه سانتی گراد و یا کمتر باشد.
طبق آیین نامه هنگامی که دمای محیط بتن ریزی کمتر از ۵ درجه سانتی گراد باشد رعایت تدابیر بتن ریزی در هوای سرد ضروری است.
طبق استاندارد ملی ایران شماره ۸۴۵۱ درجه حرارت بتن در زمان اختلاط و حمل هرگز کمتر از ۵ درجه سانتی گراد نگردد. بتن ریزی بر روی سطوح یخ زده یا پوشیده از برف ممنوع می باشد. در شرایط درجه حرارت هوای کمتر از ۵ درجه سانتی گراد و بدون یخ زدگی باید:
الف) دمای بتن ریخته شده در محل بررسی شده و حداقل ۵ درجه سانتی گراد و ترجیحا ۱۰ درجه سانتی گراد باشد. رعایت این نکته برای قطعات نازک، اعضای نمایان از اهمیت بیشتری برخوردار باشد.
ب) سیمان مصرفی باید از نوع زودگیر باشد و می توان از مواد افزودنی تسریع کننده گیرش نیز استفاده نمود.
از مهم ترین سوالاتی که مطرح میشود بتن ریزی در چه دمایی ممنوع است ؟ در دمای کمتر از ۵ درجه سانتی گراد بتن ریزی ممنوع است .
بتن ریزی تا چه دمایی مجاز است ؟
بتن ریزی در دمای بین ۵ تا ۳۵ درجه مجاز است .در دمای کمتر از ۵ درجه آب بتن یه زده و گیرش بتن انجام نمیشود. در دمای بیشتر از ۳۵ درجه نیز آب بتن به سرعت تبخیر شده و سرعت گیرش افزایش می یابد که کیفیت بتن را کاهش میدهد و ترک خوردگی ایحاد میشود .
بتن ریزی در هوای سرد سختی ها و مشکلات زیادی دارد و برای جلوگیری از یخ زدگی بتن باید تمهیدات زیادی رعایت شود. به طور کلی توصیه میشود بتن ریزی را تا مناسب شدن دمای هوا به تعویق بیاندازید. زیرا ممکن است در صورت کاهش شدید دما حتی با رعایت تمهیدات هم بتن ریزی شما با مشکل مواجه شود و کیفیت بتن کاهش پیدا کند. در ادامه برخی تمهیدات و نکات لازم برای بتن ریزی در هوای سرد را ذکر کردهایم.
پیشنهاد مطالعه : اگر به بتن آب ندهیم چه میشود ؟
علاوه بر اینکه هوای سرد برای بتن ریزی مناسب نیست هوای بارانی هم بسیار برای بتن ریزی آسیب زننده و مضر است.در هوای سرد تا حدودی میتوان شرایط را کنترل کرد و از یخ زدگی بتن جلوگیری کرد اما بارندگی در هنگام بتن ریزی آسیب زیادی را وارد میکند.بارش باران روی بتن ها موجب شسته شدن و بهم خوردن ترکیب آب و سیمان میشود . تا حدی که آگر بارندگی زیاد باشد کل بتن را از بین میبرد.به هیچ وجه نباید بتن ریزی در زمان باران انجام شود. تاثیر باران بر بتن ریزی را به نقل از فرادرس در ادامه بررسی کرده ایم.
تاثیر باران بر روی بتن تازه چیست؟
آب، یکی از ترکیبات اصلی بتن است. حضور آب باعث انجام واکنش هیداراتاسیون در خمیر سیمانی و افزایش مقاومت مخلوط بتنی میشود. با این وجود، پس از ریختن بتن تازه درون قالب، حضور آب به شکل باران میتواند اثرات مخربی را به همراه داشته باشد. از مهمترین اثرات مخرب باران بر روی بتن میتوان به کاهش مقاومت فشاری، شسته شدن خمیر سیمانی و تخریب سطح بتن اشاره کرد. اثرات مخرب بارندگی میتوانند باعث افزایش احتمال گرد شدگی یا پودر شدن، پوسته پوسته شدن و ترکخوردگی بتن شوند. علاوه بر این، در صورت استفاده از بتنهای رنگی، احتمال شسته شدن رنگدانهها در حین بارندگی نیز وجود دارد
عمل آوری بتن یعنی مراقبت بتن پس از بتن ریزی برای اینکه گیرش بتن در شرایط مناسب و با کیفیت عالی انجام شود.بتن ترکیب آب ،سیمان و سنگدانه است .برای اینکه بتن کیفیت بالایی داشته باشد باید فرایند هیداراتاسیون سیمان و آب به خوبی انجام شود.این فرآیند بسیار تحت تاثیر میزان رطوبت و دمای بتن میباشد.در صورتی که دما زیاد باشد بتن به سرعت خشک شده و فرایند به خوبی انجام نمیشود و در صورتی که هوا سرد باشد ممکن است بتن دچار یخ زدگی شود یا اینکه سفت شدن بتن بیش از حد معمول طول بکشد .به همین خاطر باید در بتن ریزی در هوای سرد تمهیداتی را انجام داد تا فرآیند هیداراتاسیون به خوبی انجام شود.
در صورتی که بتن ریزی در هوای سرد و دمای پایین انجام شود باید حفاظت و پوشش بتن به صورت تدریجی و آرام آرام تمام شود. معمولاً در هوای سرد زمان گیرش بتن افزایش پیدا می کند به خاطر همین باید زمان برداشتن قالب ها هم بیشتر از زمان معمول باشد. در صورتی که با ایجاد فضای بسته و گرم کردن محیط بتن ریزی شاهد خشک شدن سریع بتن بودید باید از مه پاش و رطوبت دهنده دیگری برای بتن استفاده کنید .زیرا خشک شدن سریع بتن مشکلاتی در گیرش و مقاومت بتن ایجاد می کند.
در صورتی که بتن ریزی در هوای سرد انجام شود برای جلوگیری از توقف عملیات گیرش بتن یا یخ زدگی بتن می توان یک سری افزودنی ها از جمله زودگیر، روان کننده و ضد یخ استفاده کرد. میزان مصرف ضد یخ در بتن به عیار سیمان و درجه هوا بستگی دارد .
هرچه هوا سردتر باشد یا سیمان بتن کمتر باشد باید ضد یخ بیشتری به بتن افزوده شود. زیرا سیمان در واکنش با آب گرما تولید می کند و در صورتی که سیمان بتن کم باشد این حرارت تولید شده کمتر است.
ضد یخ باید به صورت یکنواخت در مواد بتن پخش شود تا بهترین تاثیر را داشته باشد. استفاده از روان کننده و زودگیر در بتن هم باعث میشود که گیرش بتن در حدود ۳ الی ۵ ساعت زودتر انجام شود و از یخ زدن آب بتن جلوگیری می کند.
مقاله از آهن جم _ahanjam.com
سوالات متداول
برای اینکه بتن محکم و با کیفیت ایجاد شود باید عمل آوری بتن و فرایند هیدراتاسیون به خوبی انجام شود .در صورتی که دمای بتن کاهش پیدا کند سرعت واکنش شیمیایی آب و سیمان کند شده و زمان گیرش طولانی می شود یادر صورتی که در هنگام بتن ریزی هوا سرد باشد بتن های تازه دچار یخ زدگی می شود.
طبق آیین نامه بتن ایران و مقررات ملی ساختمان دمای هوا هنگام بتن ریزی نباید از ۵ درجه سانتی گراد کمتر باشد.
تمهیدات بسیاری را میتوان انجام داد از جمله استفاده از مواد ضد یخ بتن،بخار دهی وسایل و تجهیزات و محل بتن ریزی،استفاده از پوشش عایق،استفاده از آب گرم یا سیمان زودگیر
خیر در هوای بارانی ،آب باران موجب بهم خوردن ترکیب بتن و شسته شدن سنگدانه ها میشود.
نظرات
سوال یا نظر شما
شما میتوانید نظر یا سوال خود را برای کامنت کنید.