پوشش داکرومات چیست ؟ پوشش داکرومات یک پوشش محافظ در برابر خوردگی و پوسیدگی میباشد که بر سطح قطعات فلزی ایجاد میشود. این پوشش از ترکیب آب و ذرات ریز آلومینیوم و فلز روی ،کروم و مواد تفلونی میباشد. برخی از مواد در ترکیب داکرومات نقش چسب را برای اتصال ذرات روی و آلومینیوم بر سطح فلز پایه ایفا میکنند.
در حال حاضر از فلزات در حوزههای بسیاری استفاده میشود و حفاظت از فلزات در برابر خوردگی و افزایش دوام آنها و کاهش تعمیرات و هزینهها از اهمیت زیادی برخوردار است. از روشهای موثر در این زمینه پوشش دهی فلزات است که یکی از پوششهای رایج پوشش داکرومات میباشد.
انواع محصولات پوششدار قیمت بالاتری دارند مثلاً قیمت ورق گالوانیزه نسبت به قیمت ورق آهن معمولی بیشتر است زیرا که پوشش روی بر سطح آن قرار گرفته و خواص آن بهبود یافته است .در ادامه این مقاله از آهن جم به توضیح کامل پوشش داکرومات میپردازیم.
ویژگی | توضیحات |
---|---|
ترکیب شیمیایی | ترکیبی از فلز روی، آلومینیوم و رزینهای آلی که در یک لایه نازک اعمال میشود. |
روش اعمال | اسپری یا غوطهوری با پخت حرارتی. |
مزایا | مقاومت بالا در برابر خوردگی، کاهش خطر زنگزدگی گالوانیکی، سازگار با محیط زیست. |
ضخامت لایه | بین ۵ تا ۱۵ میکرون. |
مقاومت خوردگی | بیش از ۱۰۰۰ ساعت در تست اسپری نمک (بدون زنگزدگی). |
کاربردها | صنایع خودروسازی، کشتیسازی، ابزارآلات صنعتی، سازههای فلزی. |
دمای پخت | حدود ۲۰۰ تا ۳۰۰ درجه سانتیگراد. |
مقاومت مکانیکی | مقاومت خوب در برابر ضربه و خراشیدگی. |
سازگاری با محیط زیست | فاقد کروم شش ظرفیتی، مناسب برای استانداردهای زیستمحیطی. |
رنگ ظاهری | معمولاً نقرهای یا خاکستری مات. |
پوشش داکرومات یا (Dacromet Coating) یک پوشش محافظ است که از ترکیب فلیکهای روی و آلومینیوم تشکیل شده و توسط چسب های معدنی تقویت میشود. این پوشش مانند پوشش گالوانیزه با روش غوطه وری یا اسپری بر سطح فلز قرار میگیرد و سپس در دمای بالا پخته میشود .
بعد از این مراحل لایهای مقاوم بر سطح فلز پایه ایجاد میشود که آن را در برابر خوردگی، ضربه ،حرارت و شرایط محیطی نامناسب محافظت میکند. پوشش داکرومات بیشتر بر سطح قطعات فلزی کوچک مانند پیچ و مهرهها ایجاد میشود. نام دیگر پوشش داکرومات پوشش زینک فلیک میباشد که تفاوتی بین این دو پوشش نیست.
پوشش داکرومات بر اساس اندازه قطعه و کاربرد آن به روشهای متفاوتی انجام میشود در ادامه سه روش رایج پوشش دهی داکرومات برای قطعات فلزی را معرفی کردهایم .
این روش برای پوشش دهی قطعات فلزی کوچک مانند پیچ و مهره ها ،فنرها و غیر استفاده میشود .این عملیات مشابه غوطه وری میباشد .طی این فرآیند قطعات پس از اینکه مراحل آماده سازی و پاکسازی سطح را طی کردند در داخل مخزن کوچکی از محلول داکرومات غوطه ور میشوند .
پس از اینکه تمام سطح قطعات به طور کامل به محلول داکرومات آغشته شد قطعات در سانتریفیوژ قرار گرفته تا مواد اضافی آنها ریخته شود سپس در کوره پخت قرار گرفته تا پوشش خشک و محکم شود.
روش دیگر برای ایجاد پوشش داکرومات روش اسپری میباشد که در این روش محلول داکرومات به وسیله اسپری بر سطح قطعات فلزی پاشیده میشود و در نهایت مانند مرحله قبل قطعات در کوره پخت قرار گرفته تا پوشش داکرومات چسبندگی و اتصال لازم را پیدا کند .
این روش پوشش دهی داکرومات برای قطعات فلزی بزرگ میباشد این روش شبیه به گالوانیزه گرم میباشد و تنها تفاوت آن در محلول و ترکیبات است.در این روش قطعات فلزی بزرگ به درون حوضچه ای از مواد داکرومات وارد میشوند تا تمام سطح آنها به مواد آغشته شود. سپس در کوره پخت قرار گرفته تا مرحله نهایی پوشش دهی انجام شود.
پوشش داکرومات بهتر است طی مراحلی انجام شود تا در نهایت پوششی یک دست و محکم ایجاد شود در ادامه این مراحل را ذکر کردهایم.
دراین مرحله باید قطعه از هرگونه آلودگی و چربی پاکسازی شود .این پاکسازی بسته به جنس قطعه و اندازه آن با استفاده از مواد شیمیایی یا سند بلاست انجام میشود. سطح فلز در این مرحله برای چسبندگی پوشش آماده میگردد.
در این مرحله نیز باید به اندازه قطعه، نوع آن و کاربرد آن توجه شود و یکی از روشهای انجام پوشش داکرومات را انتخاب کرد. در این مرحله قطعه به محلول داکرومات آغشته میشود و سپس چرخانده میشود تا پوشش به صورت یکنواخت بر سطح آن قرار گیرد و مواد اضافی از سطح آن جدا شود.
در این مرحله قطعات در دمای حدود ۳۰۰ درجه سانتیگراد قرار میگیرند تا پوشش سخت و مقاوم شود .در این مرحله باید دما و زمان به صورت دقیق کنترل شود تا نتیجه نهایی مطلوب باشد
پوشش داکرومات ویژگی هایی دارد که موجب شده است امروزه بیشتر مورد توجه قرار بگیرد.
قائمی
تا جایی که من مطالعه کردم پوشش داکرومات بر پایه ترکیبات زینک و آلومینیوم در یک محلول غیر الکترولیتی اعمال میشه، اما دقیقاً مشخص نیست این ترکیب چه تفاوتی با زینکفلیک داره. آیا داکرومات زیرمجموعهای از زینک فلیک محسوب میشه یا فرمولاسیون و فرآیندش کاملاً متفاوته؟ اگر کسی دیتاشیت دقیق یا مرجع علمی داره، ممنون میشم به اشتراک بذاره.
آهن جم
داکرومات و زینک فلیک هر دو پوشش های پایه روی هستن ولی فرمولاسیون و فرآیند متفاوت دارن:
داکرومات پوششی غیرالکترولیتی با ترکیب زینک و آلومینیومه که خاصیت ضدخوردگی قوی داره و ضخامت کمتر ولی چسبندگی خوب.
زینکفلیک پوششی پودریه که با فرایند الکترواستاتیک اعمال میشه و ضخامت بیشتری ایجاد میکنه.
پس داکرومات زیرمجموعه زینکفلیک نیست، فرمولاسیون و کاربردش جداست.
mahdavi
آیا کسی تجربه داره که مقاومت پوشش داکرومات در تست نمکپاشی چقدر با پوشش فسفاته یا HDG (گالوانیزه گرم) فرق داره؟ من شنیدم که داکرومات تا ۱۰۰۰ ساعت دوام میاره، ولی در عمل توی شرایط محیطی واقعی چطور عمل میکنه؟ برای کاربردهایی که تماس با مواد شیمیایی وجود داره، واقعاً گزینه قابل اعتمادیه؟
آهن جم
داکرومات معمولاً تا ۸۰۰ تا ۱۰۰۰ ساعت تست نمکپاشی مقاومت داره، ولی نسبت به پوشش فسفاته یا HDG مقاومت کمتری داره. گالوانیزه گرم (HDG) مقاومت بسیار بالاتری در برابر خوردگی و مواد شیمیایی داره و برای محیطهای سختتر بهتره.
برای تماس با مواد شیمیایی، داکرومات گزینه ای هست ولی گالوانیزه گرم مطمئن و بادوام تره
h.p
پوشش داکرومات تا چه دمایی میتونه دوام بیاره بدون اینکه خواص مکانیکی یا ضد خوردگی اش از بین بره. مثلاً در کاربردهای خودرویی که قطعات در معرض گرمای شدیدن آیا این پوشش دچار افت عملکرد می شه
آهن جم
پوشش داکرومات معمولاً تا دمای حدود ۱۵۰-۲۰۰ درجه سانتیگراد پایدار میمونه و خواص ضدخوردگی و مکانیکیش حفظ میشه
ولی در کاربردهای خودرویی که دماهای بالاتر مثل نزدیک اگزوز یا موتور ممکنه باشه، این پوشش ممکنه به مرور خاصیتش رو از دست بده و کاراییش کم بشه
غایب
آیا روی پوشش داکرومات میشه مستقیماً رنگ صنعتی یا پودر کوتینگ اعمال کرد؟ چون بعضی منابع میگن چسبندگی رنگ روی داکرومات محدوده و نیاز به لایه پرایمر خاص داره. کسی تجربهای در این زمینه داره؟ مخصوصاً برای قطعاتی که هم مقاومت خوردگی میخوان هم ظاهر زیبا.
آهن جم
روی داکرومات معمولاً بهتره قبل از رنگ یا پودرکوتینگ، از پرایمر مخصوص استفاده بشه چون سطحش خیلی صیقلیه و چسبندگی رنگ مستقیم ضعیفه
بدون پرایمر ممکنه رنگ خوب نچسبه و لایهها سریع پوستهپوسته بشن